Τετάρτη 30 Μαρτίου 2022

Οι βρετανικοί λαβύρινθοι από χλοοτάπητα

Κάστρο Clitheroe, Lancashire
 
Οι λαβύρινθοι από χλοοτάπητα δημιουργούνται με το άνοιγμα ενός περίπλοκου μονοπατιού σε μια περιοχή με κοντό γρασίδι ή γκαζόν. Κάποτε, ήταν ένα κοινό χαρακτηριστικό της αγγλικής υπαίθρου, ενώ είναι γνωστό ότι εκατοντάδες τέτοιοι λαβύρινθοι υπήρχαν και στην βόρεια Ευρώπη. Σήμερα, σώζονται λιγότεροι από δώδεκα, συμπεριλαμβανομένων οκτώ στην Βρετανία.
 
 
 
Οι δημιουργοί των λαβυρίνθων άνοιγαν αυλάκια σε μια περιοχή που ήταν καλυμμένη από χλοοτάπητα, και δημιουργούσαν μια συνεχή διαδρομή από γρασίδι, σαν ένα πολύ μακρύ σχοινί. Σε κάποιους από αυτούς, το αυλάκι γινόταν μονοπάτι που έπρεπε κανείς να περπατήσει, και το οποίο σηματοδοτούνταν με τούβλα ή χαλίκι. Ο συνηθέστερος τύπος ήταν ο ίδιος ο χλοοτάπητας να σχηματίζει το ανυψωμένο μονοπάτι.
 
Τέτοιο λαβύρινθοι υπήρχαν σε πολλές μικρές πόλεις, συχνά κοντά σε εκκλησίες, στις κορυφές λόφων και σε άλλες απομακρυσμένες τοποθεσίες. Ο λαβύρινθος καλυπτόταν γρήγορα από το χορτάρι και χρειαζόταν τακτικό καθάρισμα. Σε πολλές πόλεις και χωριά, αυτό γινόταν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, συχνά σε σχέση με πανηγύρια ή θρησκευτικές γιορτές. Παρόλο που είναι εμφανές ότι οι λαβύρινθοι είναι πολύ παλιοί, δεν φαίνεται να υπάρχει αξιόπιστος τρόπος ακριβούς χρονολόγησής τους, επειδή οι διαδικασίες της κοπής και της διαμόρφωσης του σχεδίου καταστρέφουν οποιοδήποτε αρχαιολογικό στοιχείο μπορεί να περιέχει.

Ιστορικά, οι λαβύρινθοι από χλοοτάπητα απατώνται στην Βόρεια Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Αγγλία, τη Γερμανία και τη Δανία. Παρόμοιοι υπάρχουν ακόμη και σήμερα στην Σκανδιναβία, τη Λαπωνία, την Ισλανδία και την πρώην Σοβιετική Ένωση, αλλά σε αυτούς τα μονοπάτια συνήθως σηματοδοτούνταν με πέτρες, είτε σε γρασίδι ή σε επίπεδες περιοχές βράχου. Οι πέτρινοι λαβύρινθοι είναι πιο εύκολο να χρονολογηθούν. Στις ακτές της Βαλτικής, τέτοιοι λαβύρινθοι έχουν χρονολογηθεί μεταξύ του 13ου αιώνα και της σύγχρονης εποχής, με κορύφωση τον 16ο και τον 17ο αιώνα, και πιστεύεται ότι στη Σουηδία κατασκευάστηκαν από ψαράδες κατά τη διάρκεια δύσκολων καιρικών συνθηκών για να παγιδεύσουν τα κακά πνεύματα, όπως τα "smågubbar", δηλαδή "μικρά ανθρωπάκια", που έφερναν κακή τύχη. Οι ψαράδες περπατούσαν μέχρι το κέντρο του λαβύρινθου, παρασύροντας τα πνεύματα να τους ακολουθήσουν, και μετά έτρεχαν έξω.

Δείτε οκτώ ιστορικούς λαβύρινθους που σώζονται μέχρι και σήμερα στην Αγγλία.


Ο λαβύρινθος ονομάζεται Julian's Bower βρίσκεται στο Alkborough στο North Lincolnshire. Σύμφωνα με τη λαογραφία, ο λαβύρινθος δημιουργήθηκε από έναν ιππότη που ήθελε να μετανοήσει επειδή συμμετείχε στη δολοφονία του Τόμας Μπέκετ (γνωστός και ως Άγιος Θωμάς του Κάντερμπερι, ή και Τόμας του Λονδίνου, Αρχιεπίσκοπος του Κάντερμπερι. Αναγνωρίζεται ως άγιος και μάρτυρας από την Καθολική Εκκλησία, αλλά και από την Αγγλικανική Κοινωνία) το 1170, ωστόσο, η παλαιότερη καταγραφή αυτού του λαβύρινθου είναι από τη δεκαετία του 1690. Έχει διάμετρο περίπου 44 πόδια και έχει το γνωστό μεσαιωνικό σχέδιο έντεκα κυκλωμάτων. Οι επί αιώνες καθαρισμοί και αφαίρεσης του χώματος από τα ορύγματα έχουν χαμηλώσει τα μονοπάτια, και έτσι σήμερα ο λαβύρινθος βρίσκεται σε μια βαθιά κοιλότητα.
 
 

Ο Breamore Mizmaze βρίσκεται σε έναν λόφο κοντά στο Breamore House σε έναν απομακρυσμένο λόφο που περιβάλλεται από δέντρα. Είναι το μεσαιωνικό σχέδιο έντεκα κυκλωμάτων, διαμέτρου 84 ποδιών, με χαμηλό κεντρικό ανάχωμα. Η τοπική παράδοση υποστηρίζει ότι ανοίχτηκε είτε από βοσκούς είτε από μοναχούς από το Breamore Priory (σήμερα είναι κατεστραμμένο) που τον διέσχιζαν γονατιστοί για να απαλλαγούν από τις αμαρτίες τους. Ωστόσο, το πιο πιθανό είναι ότι ο λαβύρινθος δημιουργήθηκε από έναν πρώην ιδιοκτήτη του Breamore House, κάπου στα τέλη του 16ου αιώνα.
 
 

Γνωστός ως η "Πόλη της Τροίας", αυτός ο 26 ποδιών πλάτους λαβύρινθος βρίσκεται σε μια άκρη του δρόμου ψηλά στους λόφους Howardian μεταξύ των χωριών Brandsby και Dalby στο Βόρειο Γιορκσάιρ. Ο λαβύρινθος Dalby, όπως ονομάζεται, είναι σχετικά πρόσφατος, αφού κατασκευάστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν υποτίθεται ότι ανοίχτηκε από εργάτες που επισκεύαζαν τον παρακείμενο δρόμο. Λέγεται ότι το σχέδιο αντιγράφηκε από ένα σχέδιο που είδαν σε μια εφημερίδα, αλλά μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ήταν αντίγραφο ενός σκαλίσματος που είδαν σε μια πόρτα σε έναν τοπικό αχυρώνα.
 
 

Το χωριό Hilton στο Cambridgeshire διαθέτει και αυτό τον δικό του λαβύρινθο. Έχει διάμετρο 55 πόδια και βρίσκεται σε μια βυθισμένη κοιλότητα, αποτέλεσμα των πολλών εκκαθαρίσεων. Στο κέντρο του λαβύρινθου βρίσκεται ένα ηλιακό ρολόι. Αρχικά, ανοίχτηκε το 1660 από τον Γουίλιαμ Σπάροου, πιθανώς για να γιορτάσει την αποκατάσταση της Μοναρχίας, μετά τα χρόνια των πουριτανικών περιορισμών ενάντια σε τέτοιες δραστηριότητες.
 
 

Το μεγαλύτερο σωζόμενο παράδειγμα στην Αγγλία βρίσκεται στο Saffron Walden του Έσσεξ. Έχει πλάτος 132 πόδια, τέσσερις τύμβους και 17 κυκλώματα σχηματίζουν το μονοπάτι του, το οποίο είναι εντοιχισμένο με τούβλα. Το μονοπάτι οδηγεί στον καθένα από τους τέσσερις τύμβους που περιβάλλουν το κεντρικό τμήμα του λαβύρινθου, πριν τελικά καταλήξει στον κεντρικό τύμβο, όπου παλαιότερα υπήρχε ένα δέντρο. Ο λαβύρινθος κατασκευάστηκε το 1699 και είναι πιθανώς αντίγραφο ενός προηγούμενου παρακείμενου.
 
 

Αυτός ο λαβύρινθος που ονομάζεται "Τροία" βρίσκεται σε έναν ιδιωτικό κήπο κοντά στο Somerton και είναι παράδειγμα κλασικού σχεδίου δεκαπέντε κυκλωμάτων, ένα σχέδιο μοναδικό στα βρετανικά νησιά, αλλά ευρέως διαδεδομένο στη Σκανδιναβία. Ο λαβύρινθος δημιουργήθηκε πιθανώς στα τέλη του 16ου ή στις αρχές του 17ου αιώνα ως μέρος ενός κλειστού κήπου.
 
 

Ο Winchester Mizmaze στο λόφο της Αγίας Αικατερίνης είναι ασυνήθιστος καθώς είναι περίπου τετράγωνος, αν και τα μονοπάτια του καμπυλώνουν ομαλά και έχει στρογγυλεμένες γωνίες. Η κορυφή του λόφου περιβάλλεται από τις τάφρους και τις επάλξεις ενός οχυρού της Εποχής του Σιδήρου και στην κορυφή βρίσκονται τα θεμέλια του παρεκκλησίου της Αγίας Αικατερίνης. Ο λαβύρινθος χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, όταν στην κορυφή του λόφου μαζεύονταν οι μαθητές από τα κοντινά κολέγια του Winchester για να παίξουν.
 
 

Γνωστός ως ο "Παλιός Λαβύρινθος", βρίσκεται στο Wing του Rutland. Είναι μεσαιωνικού τύπου με έντεκα κυκλώματα και διάμετρο 50 πόδια. Παλαιότερα, γύρω από τον λαβύρινθο, υπήρχε ένα ανάχωμα από το οποίο λέγεται ότι οι θεατές παρακολουθούσαν τον κόσμο να τρέχει μέσα στον λαβύρινθο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου