Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Οι νύμφες του Μεγαλέξαντρου

Ντοκιμαντέρ για τις ανεξάρτητες γυναίκες των Καλάσα στον Ινδοκαύκασο

Σαν τη μύγα μες στο γάλα. Ετσι ξεχωρίζουν οι γυναίκες της φυλής των Καλάσα (όπως είναι η σωστή προφορά αυτών που συνήθως ονομάζουμε Καλάς). Γιατί είναι οι μόνες ελεύθερες και ανεξάρτητες γυναίκες, διατηρώντας τις ρίζες της φυλής τους ανάμεσα σε εκατομμύρια γυναίκες μουσουλμάνες που ζουν γύρω τους. Και γι' αυτό τον λόγο έγιναν ντοκιμαντέρ.

Ζουν σε τρεις στενές κοιλάδες, στο Βορειοδυτικό Πακιστάν. Με όπλο τη γεωγραφική τους απομόνωση κατάφεραν να διατηρήσουν τη θρησκεία τους, τα έθιμα και τον πολιτισμό τους. Στα βουνά του Ινδοκαύκασου - ή Χίντου Κους (Hindu Kush) - μια νησίδα 4.000 ατόμων «διαφορετικών», μέσα σε μια χώρα με 165 εκατομμύρια μουσουλμάνους, βαδίζει, ιδίως χάρη στις γυναίκες της, σε έναν δικό της, αρχέγονο δρόμο.

Η φυλή των Καλάσα είναι πολυθεϊστική: πιστεύει σε θεούς - ανάμεσά τους ο Δίας και η Εστία -, νύμφες και ξωτικά. Μετρά τον χρόνο με δικό της τρόπο. Οι εποχές ορίζονται από τη φύση και τις φάσεις του φεγγαριού και οι εναλλαγές τους γιορτάζονται αναλόγως. Τα χαρακτηριστικά τους είναι εκείνα της ινδοευρωπαϊκής φυλής. Από εκεί προέρχεται και ο θρύλος ότι ενδεχομένως οι ανοιχτόχρωμοι Καλάσα να είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Περήφανη φυλή, ξεχωριστή, αυτόνομη. Σε μια χώρα όπου οι γυναίκες καλύπτουν τα πρόσωπά τους, απαγορεύεται να κυκλοφορούν ακάλυπτες και χωρίς συνοδεία του συζύγου ή άλλου συγγενικού προσώπου, οι γυναίκες των Καλάσα μοιάζουν ουρανοκατέβατες. Γιατί έχουν ακάλυπτο κεφάλι το οποίο κοσμούν με ένα πολύχρωμο καπέλο, φορούν πολύχρωμα φουστάνια και περιδέραια, κυκλοφορούν μόνες και με ακάλυπτο πρόσωπο. Είναι ανεξάρτητες και πολύ πιο ελεύθερες από ό,τι φανταζόμαστε εμείς στη Δύση.

Αυτός ο ιδιαίτερος τρόπος ζωής κέντρισε την περιέργεια της σκηνοθέτιδος Αννέτας Παπαθανασίου. Η γνωριμία της με τον Θανάση Λερούνη, τον πρόεδρο της ΜΚΟ «Ελληνες Εθελοντές» (Hellenic Aid) και τη συνεργάτιδά του, Πίτσας Δρογκάρη, ήταν καθοριστική.

Το σπουδαίο αναπτυξιακό - εκπαιδευτικό έργο του Λερούνη (έχει δημιουργήσει για τους Καλάσα σχολείο, μουσείο, ενώ έκανε την πρώτη γραπτή αποτύπωση της μέχρι τώρα προφορικής γλώσσας τους), ο οποίος είχε εγκατασταθεί στην περιοχή, ήταν το κίνητρο.

Και η γνωριμία της μαζί του το «εισιτήριό» της για τη χώρα των Καλάσα και αφορμή για τις «Νύμφες του Hindu Kush», το ντοκιμαντέρ (συμπαραγωγή ΕΡΤ - Modiano AE) με θέμα τις δυναμικές γυναίκες της φυλής και με κεντρική ηρωίδα τη Σασίμ, την πρώτη Καλάσα που σπούδασε στο πανεπιστήμιο (με τη συμβολή του προέδρου της ΜΚΟ).

Προίκα και για τον απατημένο σύζυγο!
Το ντοκιμαντέρ είναι αποκαλυπτικό ενός εντελώς διαφορετικού συστήματος κανόνων που διέπουν την καθημερινότητα. Μία γυναίκα Καλάσα ρώτησε, λ.χ., τη σκηνοθέτιδα αν στην Ελλάδα οι γυναίκες δουλεύουν όταν έχουν έμμηνο ρύση. Εκείνες απομονώνονται κάθε μήνα για 5 μέρες σε έναν χώρο που αποκαλείται κέντρο μητρότητας και δεν κάνουν τίποτε, απλώς ηρεμούν χωρίς να δουλεύουν.
Ενδιαφέρον είναι και το σύστημα της προίκας. Προίκα εκεί δίνει ο άντρας και όχι η γυναίκα. Η γυναίκα μπορεί να χωρίσει και να παντρευτεί άλλον. Στην περίπτωση μάλιστα που η γυναίκα είναι εκείνη που φεύγει από τη συζυγική κλίνη προκειμένου να ζήσει με κάποιον άλλον, ο νέος της άντρας οφείλει να δώσει διπλή προίκα. Η μία από τις δύο πάει στον παρατημένο (ή και απατημένο) σύζυγο...

Επόμενη στάση, Αφγανιστάν
Η σκηνοθέτις δεν μπορούσε, λέει, να διανοηθεί ότι θα κινδύνευαν σε μια περιοχή «ήσυχη σαν τον Παράδεισο. Πιο πολύ διατρέχαμε κίνδυνο στο Ισλαμαμπάντ, όπου λίγο νωρίτερα είχε γίνει η βομβιστική επίθεση στο Ledra Marriott, παρά εκεί». Τελικώς τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ για τις γυναίκες Καλάσα, τις νύμφες του Ινδοκαυκάσου, ολοκληρώθηκαν τον Μάιο του 2010 και η ταινία βρίσκεται στον δρόμο για τον κινηματογράφο αρχικά και τις τηλεσυχνότητες της ΕΡΤ αργότερα. Στο μεταξύ η Αννέτα Παπαθανασίου σχεδιάζει να ταξιδέψει στο Αφγανιστάν για να κινηματογραφήσει τη ζωή ενός θεατρικού θιάσου.

πηγή: tanea.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου