Παρασκευή 1 Μαΐου 2020

Οι απαρχές του εορτασμού της Πρωτομαγιάς


Η Πρωτομαγιά έχει ρωμαϊκές καταβολές και κάποτε ήταν παγανιστική γιορτή. Σε όλη την ιστορία, αυτή η γιορτή της άνοιξης έχει συνδεθεί με τον κύκλο της γέννησης, της ζωής και του θανάτου.



Η Πρωτομαγιά είναι η πρώτη ημέρα του Μαΐου, που παραδοσιακά εορτάζεται η άνοιξη και η ανάσταση της φύσης μετά τους χειμερινούς μήνες και συνήθως συνδέεται με λουλούδια, ενώ σε πολλές χώρες της Ευρώπης στήνονται χοροί και γαϊτανάκια, καθώς και ανακοινώνονται ο "βασιλιά" ή η "βασίλισσα" του Μαΐου.

Πιθανότατα, η Πρωτομαγιά έχει ρωμαϊκή καταγωγή, που προήρθε από την γιορτή Φλοράλια (Floralia), μια γιορτή για την γονιμότητα και την φύση, που συνέβαινε στις αρχές Μαΐου και ήταν αφιερωμένη στη θεά της Χλωρίδας (Flora). Επίσης, πιστεύεται ότι η Πρωτομαγιά έχει τις ρίζες της στο κέλτικο Μπελτέιν (Beltane) -μια αρχαία γιορτή η οποία εορταζόταν στην Ιρλανδία, τη Σκωτία και τη Νήσο Μαν, ενώ παρόμοιες γιορτές λάμβαναν χώρα στην Ουαλία, τη Βρετάνη και την Κορνουάλη-, μια ημέρα που σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και θεωρείται η καλύτερη στιγμή ώστε να μεταφερθούν τα ζώα σε βοσκότοπους. Ο Βέδας -ή Άγιος Βέδας ή Σεβάσμιος Βέδας-, ένας από τους μεγαλύτερους μελετητές της αγγλοσαξονικής περιόδου, σημειώνει ότι ο Μάιος ήταν ο χρόνος που άρμεγαν τα βοοειδή τρεις φορές την ημέρα και μεταφέρονταν για βοσκή στην φύση.

Σε τελετουργικό επίπεδο, αυτή η εποχιακή μετάβαση περιελάμβανε την φωτιά, η οποία συμβόλιζε τον θάνατο του χειμώνα και την γέννηση της νέας ζωής (ή τη μετάβαση από τον χειμώνα στην άνοιξη και το καλοκαίρι).


Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς συνδέεται βαθιά με τον διαρκή κύκλο της γέννησης, της ζωής και του θανάτου της γης. Οι εορτασμοί συνήθως έχουν ειδωλολατρικές αξίες, εστιάζοντας στη δύναμη και την ενέργεια του φυσικού κόσμου. Το Μπελτέιν ήταν ένα τελετουργικό των Δρυιδών -οι οποίοι ήταν ειδωλολάτρες- και γινόντουσαν θυσίες με φωτιά από πυρά οστών, συμβολίζοντας τη γέννηση της νέας εποχής. Αυτές οι θυσίες ήταν συνήθως μαριονέτες -φτιαγμένες από άχυρο ή ξύλο από το δάσος- αλλά ήταν γνωστές ως "βασιλιάς του Μαΐου".

Η χριστιανική εκκλησία δεν αντιτάχθηκε έντονα στην Πρωτομαγιά, αλλά υπήρξε μια αντίθετη στάση. Για παράδειγμα, το 1240 ο επίσκοπος του Λίνκολν εξαγριώθηκε με μερικούς από τους ιερείς του που απολάμβαναν τους εορτασμούς της Πρωτομαγιάς και σε συμμετείχαν στην ειδωλολατρική παράδοση της οποίας η χριστιανική εκκλησία ήθελε υπερισχύσει. Στη συνέχεια, εξελίχθηκε σε μια κοσμική γιορτή, με επίκεντρο την εργασία, την γεωργία και τον κύκλο των εποχών, παρά σε χριστιανική.

Όπως και η ρωμαϊκή γιορτή Φλοράλια, η Πρωτομαγιά γιορταζόταν (όπως και σήμερα) με λουλούδια και άλλη βλάστηση. Παραδοσιακά, την πρώτη μέρα του Μαΐου, ο κόσμος μαζεύει λουλούδια, άνθη και κλαδιά για να διακοσμήσουν τα σπίτια τους. Οι γυναίκες και τα κορίτσια σηκωνόντουσαν νωρίς το πρωί και έπλεναν τα πρόσωπά τους με τη φρέσκια πρωινή δροσιά του Μαΐου, γιατί πίστευαν ότι τους κάνει να ακτινοβολούν, μειώνονταν οι ατέλειές του και προσέλκυαν τον μελλοντικό τους σύζυγο. Λέγεται ότι, το 1515, η πρώτη σύζυγος του Ερρίκου ΙΗ', η Αικατερίνη της Αραγονίας, έβγαινε έξω με τις κυρίες της νωρίς το πρωί για να κάνει το μπάνιο της στη δροσιά του Μαΐου για τα θεραπευτικά της οφέλη.


Η πιο εμβληματική εικόνα των εορτασμών της Πρωτομαγιάς είναι το γαϊτανάκι. Αρχικά, ήταν ένα μεγάλο δέντρο στο δάσος που διακοσμούνταν επί τόπου, αλλά αργότερα, έκοβα ένα δέντρο, το πήγαιναν στο χωριό και το διακοσμούσαν με λουλούδια, στεφάνια, μαντήλια και κορδέλες. Ο χορός γύρω του ήταν μια έκφραση χαράς για νέα ζωή.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου από το 1649, η Πρωτομαγιά απαγορεύτηκε θεωρούμενη ως μια άλλη επιπόλαια και βλάσφημη γιορτή. Ωστόσο, αποκαταστάθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου της βασιλιάς του Καρόλου Β' της Αγγλίας (1649-1651). Η Πρωτομαγιά συνέχισε να είναι μια γιορτή και αναπτύχθηκε περαιτέρω ως γιορτή των εργατών και τους αγροτών. Το γαϊτανάκι της Πρωτομαγιάς έγινε δημοφιλές στην βικτοριανή κοινωνία και τον 19ο αιώνα υπήρξε μια αναβίωση του στολισμού και του χορού γύρω του από κορίτσια.

από: history extra

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου