Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022

Belyana: Τα ρωσικά, γιγάντια ξύλινα πλοία

 
Τα belyana ήταν από τα μεγαλύτερα ξύλινα πλοία που κατασκευάστηκαν ποτέ. Ωστόσο, προορίζονταν για ένα μόνο ταξίδι.
 
 
 
Κατασκευάστηκαν για να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες ξυλείας κατά μήκος του Βόλγα και του Κάμα. Αντί απλώς να επιπλέουν τα κούτσουρα στα ποτάμια, διαμορφώνονταν σε τεράστια πλοία τα οποία έπλεαν ή κωπηλατούσαν στον ποταμό. Στον προορισμό τους, το πλοίο αποσυναρμολογούνταν και τα ξύλα πουλιόντουσαν. Μεταξύ του 16ου και του 19ου αιώνα, κάθε χρόνο, κατασκευάζονταν εκατοντάδες belyana και επέπλεαν στα ποτάμια.
 

 
Οι υλοτόμοι περνούσαν όλο τον χειμώνα στο δάσος κόβοντας δέντρα και προετοιμάζοντας τα για μεταφορά. Μετά την ανοιξιάτικη πλημμύρα, όταν τα ποτάμια επέστρεφαν στην κανονική ροή τους, ξεκινούσε η κατασκευή τους, κάτι το οποίο διαρκούσε όλο το καλοκαίρι και τελείωνε το φθινόπωρο. Αρχικά, κατασκεύαζαν την γάστρα με δοκάρια από ελάτη και σανίδες πεύκου. Ο πάτος ήταν από έλατο και οι τοίχοι από πεύκο. Για την κατασκευή ενός μεσαίου μεγέθους belyana χρειαζόντουσαν περίπου 240 κορμοί πεύκων και 200 ελάτης. Αρχικά, δεν χρησιμοποιούσαν ούτε ένα καρφί αλλά, από τον 19ο αιώνα, άρχισαν να χρησιμοποιούν σιδερένια. Δεν χρησιμοποιούσαν πίσσα και τα κούτσουρα ήταν απλά δεμένα σφιχτά μεταξύ τους. Αυτή έλλειψη πίσσας τους έδινε μια υπόλευκη όψη, από την οποία προέρχεται και το όνομά τους. Belyana σημαίνει "ξεθωριασμένο" ή "λευκό".
 

 
Το φορτίο των κορμών, των δοκών και των σανίδων κατανέμονταν σε ίσες σειρές, με φαρδιά ανοίγματα μεταξύ τους, έτσι ώστε να είναι δυνατή η γρήγορη πρόσβαση στον πυθμένα της σε περίπτωση παραβίασης ή άλλου ατυχήματος. Επιπλέον, τα σωστά τοποθετημένα κούτσουρα στεγνώνουν πιο γρήγορα, γεγονός που τα προστάτευε από τη σήψη. Όπως η γάστρα και η υπερκατασκευή, έτσι και το κατάστρωμα ήταν κατασκευασμένο από το φορτίο, συνήθως από κομμένες σανίδες. Κοντά στην πρύμνη έφτιαχναν δύο καμπίνες που χρησίμευαν ως ζυγαριά και ως χώροι για το πλήρωμα. Ανάμεσα στις στέγες αυτών των καμπινών κατασκευαζόταν μια ψηλή εγκάρσια γέφυρα, με κομμένη καμπίνα στη μέση, όπου βρισκόταν ο καπετάνιος. Τα belyana ήταν πλούσια διακοσμημένα, με κρατικές σημαίες, καθώς και με τις σημαίες ενός συγκεκριμένου εμπόρου, οι οποίες, τις περισσότερες φορές, απεικόνιζαν τις ευλογίες αγίων ή κάποια σύμβολα κατάλληλα για την περίσταση. 
 

 
Τα μικρά belyana είχαν βύθισμα από 2,5 έως 2,8 μέτρα και μπορούσαν να μεταφέρουν έως και 1.600 τόνους. Τα μεσαία είχε βύθισμα περίπου 3,5 μέτρα και μπορούσε να μεταφέρει 3.200 τόνους. Τα μεγάλα είχαν μήκος μέχρι και 120 μέτρα, πλάτος 25, βύθισμα και μπορούσαν να μεταφέρουν 12.800 τόνους ξύλου.

Κάθε belyana είχε πλήρωμα από 15 μέχρι και 35 ναύτες, ενώ τα μεγαλύτερα είχαν μέχρι και 100. Οι περισσότεροι από αυτούς δούλευαν στις αντλίες που αντλούσαν νερό από το κύτος, το οποίο πλημμύριζε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Τα belyana δεν είχαν προπέλες και κινούνταν χάρη στο ποτάμι. Ένα τεράστιο πηδάλιο τοποθετημένο στην πρύμνη του σκάφους επέτρεπε στον καπετάνιο να το πλοηγήσει.
 

 
Μετά από ένα ταξίδι 2.000 έως 3.000 χλμ κατά μήκος του Βόλγα, το belyana έφτανε στον προορισμό του, που ήταν συνήθως το Σαράτοφ, το Τσαρίτσιν (σημερινό Βόλγκογκραντ) και το Άστραχαν, όπου αποσυναρμολογούνταν για καυσόξυλα ή πήγαινε σε πριονιστήρια για την τελική επεξεργασία. Οι καμπίνες πουλιόντουσαν ως έτοιμα σπίτια.
 


Τα belyana άκμασαν στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν τα ατμόπλοια κινούνταν χάρη στην ξυλεία, τα οποία έπρεπε να μεταφερθούν στις πόλεις του κάτω Βόλγα. Όταν τα πλοία άρχισαν να κινούνται με πετρέλαιο, η ζήτηση για ξύλο μειώθηκε. Εξάλλου, με την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού συστήματος, το κόστος της σιδηροδρομικής μεταφοράς έγινε φθηνότερο από ό,τι στο νερό, και τα belyana ξεπεράστηκαν.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου