Παρασκευή 15 Ιουλίου 2022

Ένα μικροσκοπικό Κοράνι με τεράστια ιστορία

 
Είναι ένα τεχνούργημα αφοσίωσης, πλούτου και αυτοκρατορίας.
 
 
 
Ένα ιερό κείμενο, τόσο σε μορφή όσο και σε περιεχόμενο, αποτελεί αντικείμενου δέους. Το πρώτο πράγμα που μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε αυτά, σε πολλές περιπτώσεις, είναι ο μεγάλος όγκος τους, σαν να πρέπει να αντιστοιχεί στη σημασία τους.

Όμως συχνά είναι τα μικρότερα αντικείμενα που είναι πραγματικά πιο εντυπωσιακά, αντιπροσωπεύοντας παραδείγματα πειθαρχίας, ακρίβειας, χειροτεχνίας και αφοσίωσης. Αυτό κάνει αυτό το μικροσκοπικό Κοράνι, το οποίο επί του παρόντος εκτίθεται στο Palace of Holyroodhouse στο Εδιμβούργο της Σκωτίας. Πρόκειται για ολόκληρο το Κοράνι και χωράει μέσα σε ένα σπιρτόκουτο. Με διαστάσεις μόλις 46x35 χιλιοστά, είναι μέρος ενός χρυσού μενταγιόν από εμαγιέ, στολισμένο με διαμάντια και ρουμπίνια και στερεωμένο σε ασημένιες αλυσίδες. Αν και προέρχεται από την Αυτοκρατορία των Μουγκάλ (Μογγολική Αυτοκρατορία της Ινδίας), πιθανώς γύρω στο 1700, οι Βρετανοί αυτοκρατορικοί αξιωματούχοι το κατέσχεσαν και στη συνέχεια το δώρησαν στην Βασιλική Συλλογή.
 
Η Ζινάτ Μαχάλ, πιθανότατα η πρώην ιδιοκτήτρια του Κορανίου, και αγαπημένη σύζυγος του τελευταίου αυτοκράτορα των Μουγκάλ 

Η Αυτοκρατορία των Μουγκάλ -η οποία, στο αποκορύφωμά της, περιελάμβανε τμήματα της σύγχρονης Ινδίας, Πακιστάν, Αφγανιστάν και Μπαγκλαντές- ιδρύθηκε το 1526 και κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα έγινε η πλουσιότερη αυτοκρατορία στον κόσμο. Το Ταζ Μαχάλ είναι το πιο γνωστό σύμβολο του τεράστιου πλούτου της. Το σουνιτικό Ισλάμ ήταν η θρησκεία της Αυλής και πιστεύεται ότι αυτό το μικροσκοπικό Κοράνι ανήκε στη Ζινάτ Μαχάλ, μια ευνοημένη σύζυγο του Μπαχαντούρ Σαχ Ζαφάρ, του τελευταίου από τους αυτοκράτορες της αυτοκρατορίας. Αν και η αυτοκρατορία είχε καταστραφεί ήδη από την εποχή της Ινδικής Εξέγερσης του 1857, γνωστή και ως Ανταρσία των Σιπάι, η εξέγερση που ακολούθησε σηματοδότησε το επίσημο τέλος της δυναστείας. Μετά από αυτό, η εποχή της διακυβέρνησης από την Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών αντικαταστάθηκε από το Βρετανικό Ρατζ, καθώς το Στέμμα ανέλαβε τον άμεσο έλεγχο της υποηπείρου. Σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης, τα κοσμήματα της Μαχάλ "κατασχέθηκαν και στάλθηκαν στο Υπουργείο Οικονομικών του Fort William στην Καλκούτα". Η Μαχάλ και ο σύζυγός της εξορίστηκαν στη Γιανγκόν της Μιανμάρ (τότε ονομαζόταν Ρανγκούν), όπου, το '62, πέθανε ο αυτοκράτορας και ακολούθησε η Μαχάλ το '86. Στο μεσοδιάστημα, το '76, η Βασίλισσα Βικτώρια ονομάστηκε αυτοκράτειρα της Ινδίας.
 

Η παραγωγή "μικροσκοπικών αντιγράφων [των] θρησκευτικών κειμένων είναι μια καθιερωμένη παράδοση σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ινδία", αναφέρει η επιμελήτρια. Υπάρχει ένα άλλο μικροσκοπικό Κοράνι στην Βιβλιοθήκη Morgan στην πόλη της Νέας Υόρκης, όπως υπάρχουν και άλλα στην Βρετανική Βασιλική Συλλογή. Ο Ντέιβιντ Μπράις, ένας κατασκευαστής μικροσκοπικών βιβλίων του 19ου αιώνα από τη Γλασκώβη, τύπωσε πολλά μικροσκοπικά Κοράνια για τους Βρετανούς μουσουλμάνους στρατιώτες κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Μια άλλη έκδοση, ακόμη μικρότερη από την αντίστοιχη ινδική, που είναι γραμμένη στα τουρκικά, εκτίθεται στο Queen Mary's Dolls' House στο κάστρο του Ουίνδσορ. Σχετικά με το Κοράνι των Μουγκάλ που εκτίθεται στο Εδιμβούργο, η επιμελήτρια γράφει ότι δεν είναι απολύτως σαφές αν το κείμενο είναι πλήρες. Πιστεύει ότι είναι πιθανό, αλλά το χειρόγραφο είναι πολύ εύθραυστο για να αναλυθεί πλήρως. 

Η ταινία Βικτώρια και Αμπντούλ του 2017 παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ της βασίλισσας Βικτώριας και του Αμπντούλ Καρίμ, ενός μουσουλμάνου αυλικού από την Ινδία που έγινε σύμβουλός της και της δίδαξε Ουρντού. Η ταινία εμφανίζει την βασίλισσα να είναι ενθουσιώδης του ινδικού πολιτισμού. Όμως ο Gajendra Singh, ιστορικός της αποικιοκρατίας στη Νότια Ασία στο Πανεπιστήμιο του Exeter, είναι επικριτικός. Στη ταινία, γράφει, ο Καρίμ "δε δείχνει κανένα συναίσθημα ή συναρπαστική ρητορική παρά μόνο όταν εκφράζεται μπροστά στην αυτοκράτειρά του… μια μονοδιάστατη απεικόνιση".

"Νομίζω ότι αυτό που χάνεται σε αυτή την ιστορία είναι οι τραγωδίες που οδήγησαν στη λεηλασία αυτών των θησαυρών και που θα μπορούσαν στη συνέχεια να τους μεταχειριστούν ως διασκεδαστικό δώρο", λέει ο Singh. Η Ζινάτ Μαχάλ και η οικογένειά της, γράφει, "αναγκάστηκαν να εξοριστούν χωρίς χρήματα" και στα χρόνια που ακολούθησαν την εξέγερση, ο πληθυσμός του Δελχί μειώθηκε από περίπου 600.000 σε λιγότερους από 42.000.
 
 
"Ελπίζω αυτό να το έχουμε κατά νου καθώς [αυτό το Κοράνι] εμφανίζεται και προβάλλεται", γράφει. Η ελπίδα του Singh όμως είναι η επιστροφή. "Αυτά τα τεχνουργήματα, ποτισμένα στο αίμα και βαμμένα με αυτές τις αμαρτίες, θα έπρεπε να επιστραφούν στην Ινδία και στην πόλη του Δελχί". "Αυτό είναι το σωστό και όχι επειδή ξεπλένει τις αμαρτίες του παρελθόντος. Θα ήταν επίσης χρήσιμο αν προσφερόταν κάποια υποστήριξη στους απογόνους του Μπαχαντούρ Σαχ Ζαφάρ στο Δελχί. Πολλοί από αυτούς ζουν σε εξαθλίωση και βασίζονται σε φιλανθρωπικές δωρεές".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου