Η Ιστορία ίσως είναι πολύ απροσδιόριστη για ορισμένα πράγματα. Όπως για παράδειγμα όταν πρόκειται για την ιστορία των chain letter -πολύ πιθανό ο πρώτος συντάκτης μιας τέτοιας επιστολής είναι να ήταν ο ίδιος ο Ιησούς...
Εκατοντάδες χρόνια πριν, εμφανίστηκε μια ιστορία η οποία φαινόταν απίστευτη. 55 χρόνια μετά την Ανάσταση και Ανάληψη Του στους ουρανούς, ο Ιησούς αποφάσισε να συντάξει μια επιστολή προσφέροντας σοφία. Η επιστολή ήρθε στη γη και κρύφτηκε κάτω από ένα βράχο, το οποίο βρήκε κάποια μέρα ένα αγόρι. Το σημείωμα αντιγράφηκε και κυκλοφόρησε, με μια παράξενη προειδοποίηση:
"Αυτός που θα αντιγράψει αυτό το γράμμα θα ευλογηθεί από μένα. Όποιος δεν το κάνει, θα είναι καταραμένος".
Αυτή η προειδοποίηση δεν ήταν καθόλου άσχημος τρόπος για να τραβήξει την προσοχή κάποιου. Υπάρχουν σωζόμενα αντίγραφα της επιστολής από τα μέσα του 1700, μια απόδειξη ότι οι άνθρωποι είχαν πάντα έμφυτη περιέργεια προς τα chain letter -και τη δεισιδαιμονία. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν λάβει και προωθήσει επιστολές που υπόσχονται φιλανθρωπία, ευημερία, ή θρησκευτική φώτιση.
Το τίμημα για κάποιον που δε συμμετάσχει; Συνήθως κακή τύχη. Ή -και- θάνατος.
Το 1888, μια ιεραποστολική ομάδα Μεθοδιστών είχαν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. Ενώ οι αρχηγοί της ομάδας προσεύχονταν για βοήθεια, καταλάβαιναν ότι έπρεπε να αναλάβουν πρωτοβουλία.
Όταν πλέον είχε χαθεί κάθε ελπίδα, μια γυναίκα που είχε ακούσει τα προβλήματά τους, τους είπε ότι είχε μια πιθανή λύση: Κάποιος της είχε πει ότι αν κανόνιζε ένα chain letter θα υπήρχε οικονομική ανταμοιβή. Περίπου την ίδια εποχή, η εκκλησία έλαβε ένα chain letter που ζητούσε κεφάλαια για ένα ξεχασμένο αντικείμενο. Η επιστολή είχε σταλεί στην εκκλησία από κάποιον που σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει και υπέρ της ομάδας με τα οικονομικά προβλήματα. Ο επικεφαλής της εκκλησίας, Lucy Rider Meyer, πήρε στα σοβαρά την πρόταση και συνέταξε μια επιστολή που περιείχε μια πρόσκληση για να στείλει στη γυναίκα μια δεκάρα, αλλά και να προωθήσει ένα αντίγραφο της επιστολής σε τρεις φίλοι του, οι οποίοι θα επαναλάμβαναν τη διαδικασία.
Ο Meyer έστειλε 1500 αντίτυπα και περίμενε. Οι απαντήσεις άρχισαν να πέφτουν βροχή. Οι ιεραπόστολοι τελικά συγκέντρωσαν 6.000 δολάρια -πολλοί έστελναν περισσότερο από μια δεκάρα ενώ άλλοι μπήκαν στην ομάδα χάρη στην επιστολή.
Ενώ οι περισσότεροι αποδέκτες χαρήκαν με το να συμβάλλουν οικονομικά ή αγνόησαν παντελώς την επιστολή, κάποιοι έγραψαν επιστολές διαμαρτυρίας. "Για να πω την αλήθεια, είμαι εξοργισμένη με αυτό το σχέδιο. Είμαι πολυάσχολη γυναίκα και αυτή είναι η τρίτη αγαθοεργία που μου ζητήθηκε να βοηθήσω με αυτόν τον τρόπο", έγραψε κάποια παραλήπτης.
Άλλοι το εξέλαβαν αλλιώς: "Κατάλαβα ότι έχετε πολλά χρήματα, γι' αυτό και δε θα στείλω".
Η επιστολή έγινε κάτι σαν δίσκος προσφορών. Εφημερίδες όπως η New York World τύπωσε φυλλάδια για να συγκεντρώσει χρήματα για ένα μνημείο για τους στρατιώτες του ισπανο-αμερικανικού πολέμου. Το 1898, ένας 17χρονος εθελοντής του Ερυθρού Σταυρού επινόησε μια επιστολή που συγκέντρωνε χρήματα ώστε να σταλεί πάγος στα στρατεύματα που στάθμευαν στην Κούβα.
Ενώ αυτές οι επιστολές ήταν ενοχλητικές για κάποιους, πολλές ήταν αλτρουιστικής φύσης: μια προσπάθεια ώστε να μαζευτούν χρήματα για καλό σκοπό. Σύντομα όμως, κάποιοι βρήκαν έναν εύκολο τρόπο να εξαπατούν τους ανθρώπους και να τους παίρνουν χρήματα.
Στο αποκορύφωμα της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης του 1935, η πόλη του Ντένβερ έγινε το επίκεντρο μιας μαζικής εκστρατείας chain letter γνωστή ως "Send-a-Dime". Σε εκείνη τη δύσκολη εποχή, οι αποδέκτες καλούνταν να στείλουν χρήματα σε μια λίστα ονομάτων και κάποια στιγμή, μπαίνοντας στη λίστα αν το έκαναν, θα ερχόταν και η δική τους σειρά να λάβουν χρηματική βοήθεια. Ο κόσμος, όντας σε απελπιστική κατάσταση, άρχισε να βασίζεται σε μια υπόσχεση. Αυτοί που ξεκίνησαν το chain letter έβγαλαν πολλά χρήματα. Εκείνοι όμως που την προωθούσαν τίποτα. Η Western Union μηνύθηκε για πάνω από 27 εκατομμύρια δολάρια επειδή βοήθησε στην απάτη και η ταχυδρομική υπηρεσία των ΗΠΑ απειλήθηκε με διώξεις.
Το 1978, οι φοιτητές του Χάρβαρντ γοητεύτηκαν από το τέχνασμα "Circle of Gold" που σάρωνε τη χώρα: μια επιστολή θα μπορούσε να αγοραστεί για 100 δολάρια από κάποιον. Από αυτά τα χρήματα, τα μισά θα πήγαιναν σ' αυτόν που πουλούσε την επιστολή, και τα υπόλοιπα θα ταχυδρομούνταν σε μια διεύθυνση στην κορυφή της λίστας. Το όνομα στην αρχή της λίστας θα διαγράφονταν, το δεύτερο όνομα θα ανέβαινε στην κορυφή και ο αγοραστής θα επιχειρούσε να πουλήσει άλλες δύο επιστολές. Κάπως έτσι, συνδυάστηκαν τα chain letter και το συστήματα της πυραμίδας.
Συχνά, τα chain letter προκαλούσαν το πόσο προληπτικός ήταν κάποιος, προειδοποιώντας για σοβαρές συνέπειες αν δεν ακολουθούσε τις οδηγίες. Άλλες φορές, όποιος την αγνοούσε θα είχε τεράστια ατυχία.
Στα 1990, λίγο πριν το email αντικαταστήσει τις επιστολές, μια άγνωστη πηγή διαιώνιζε αυτό που έγινε γνωστό ως "underpants exchange":
"Στείλτε μερικά όμορφα εσώρουχα της επιλογής σας στο πρόσωπο που αναφέρεται παρακάτω και στείλτε ένα αντίγραφο της παρούσας επιστολής σε έξι φίλους... Αν δεν το κάνετε αυτό σε επτά ημέρες, παρακαλώ ειδοποιήστε επειδή δεν είναι σωστό για όσους έχουν συμμετάσχει... θα λάβετε 36 όμορφα εσώρουχα!"
Παράξενο όντως, αλλά άρχισαν να αποστέλλονται πολλά εσώρουχα. Η Baltimore Sun ανέφερε αρκετές ταχυδρομήσεις εσωρούχων κάθε εβδομάδα!
Τα chain letter θα συνεχίσουν να υπάρχουν, κυρίως από κάποιους που ζητούν χρήματα ή δώρα. Ποιος θα είναι όμως ο τυχερός που θα λάβει κάτι σαν αντάλλαγμα; Όταν η επιστολή Send-a-Dime του Ντένβερ έλαβε τέλος, περισσότερες από 100.000 τέτοιες επιστολές παραδόθηκαν σε ένα -απροσδόκητο- τυχερό: το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, το οποίο έλαβε 3.000 δολάρια σε δεκάρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου