Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019

Έχετε ακούσει ποτέ κεραυνούς ηφαιστειακής έκρηξης;

Το ηφαίστειο Bogoslof μπορεί να εκραγεί δεκάδες φορές το χρόνο

Προφανώς όχι, εκτός και αν έχετε βρεθεί κοντά σε μια τέτοια έκρηξη!



Ο πλανήτης μας παράγει κάθε είδους ήχους, αλλά μερικοί από αυτούς -ίσως επειδή είναι σπάνιοι, ή σε πολύ χαμηλές συχνότητες, ή υπερισχύουν άλλοι ήχοι- έχουν ξεφύγει από τα αυτιά μας. Για παράδειγμα, εν μέσω μιας ηφαιστειακής έκρηξης, οι ηλεκτρικές εκκενώσεις διατρέχουν τη στήλη της τέφρας, δημιουργώντας κεραυνούς και βροντές. Οι επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να καταγράψουν αυτόν τον μεταλλικό ήχο. Είναι μια ηφαιστειακή βροντή στις Αλεούτιες νήσους στην Αλάσκα.


Τον Μάρτιο και τον Ιούνιο του 2017, οι γεωφυσικοί μελετούσαν την έκρηξη του νησιού Bogoslof στον Ειρηνικό Ωκεανό κοντά στην Αλάσκα. Το ηφαίστειο -που αποτελείται από στρώματα λάβας και τέφρας- είναι κατά κύριο λόγο βυθισμένο, αλλά τα τελευταία 90 μέτρα βγαίνουν στην επιφάνεια. Οι ερευνητές που το μελετούσαν κατέγραψαν τον ήχο χρησιμοποιώντας μια σειρά μικροφώνων στο νησί Ούμνακ, περίπου 40 μίλια μακριά.

Ο πραγματικός ήχος των ηφαιστειακών βροντών δεν είναι κάτι που ίσως περιμέναμε να ακούσουμε, εν μέρει επειδή έχει επιταχυνθεί ώστε να γίνεται αισθητό. Η υπόκωφη βοή που θα ακούσετε πιο κάτω -που θυμίζει έντονη καλοκαιρινή νεροποντή- προέρχεται στην πραγματικότητα από την έκρηξη. Αν ακούσετε προσεκτικά θα διακρίνεται κλικ σαν από πλήκτρα πληκτρολογίου. Αυτή είναι η βροντή.



Κάποιες φορές, η καταγραφή ήταν ένα εντελώς τυχαίο γεγονός. Οι επιστήμονες είχαν τοποθετήσει τα μικρόφωνα για να συλλέξουν διάφορα δεδομένα. Παρατήρησαν ότι οι εκρήξεις του Bogoslof έφεραν πολλές αστραπές. Όπου υπάρχει αστραπή, σκέφτηκαν, ακούγονται και βροντές.

Η ηφαιστειακή βροντή είναι δύσκολο να ανιχνευθεί επειδή εμφανίζεται σε πολύ χαμηλή συχνότητα και μέσα στον χαλασμό της έκρηξης. Η κεντρική Ντο έχει συχνότητα 261,6 Hz περίπου. Η ηφαιστειακή βροντή είναι περίπου 10 φορές πιο χαμηλή, γύρω στα 26 Hz. Ο ήχος της έκρηξης είναι ακόμα πιο χαμηλός, περίπου 2 Hz. Οι ερευνητές είδαν για πρώτη φορά την βροντή στα δεδομένα τους, αλλά δεν ήξεραν αν θα μπορούσαν να την αποκρυπτογραφήσουν με ηχητικό τρόπο. "Όταν την αναπαράγαμε σε κανονικές ταχύτητες, δεν παρήγαγε καθόλου ήχο στο smartphone ή στον φορητό υπολογιστή", λέει ο Matt Haney, ένας επιστήμονας στο Παρατηρητήριο Ηφαιστείων της Αλάσκα στο Άνκορατζ και επικεφαλής της ομάδας τω επιστημόνων. Επομένως, έπρεπε να την "πειράξουν". Μόλις ο ήχος επιταχύνθηκε κατά 60 φορές, τα κλικ έγιναν ιδιαίτερα ευδιάκριτα και σαφή.

Δορυφορική εικόνας της έκρηξης του Bogoslof. Η τέφρα έφτασε σε ύψος 40.000 πόδια πάνω από τη στάθμη της θάλασσας

Στο πρόσφατο έγγραφό τους, ο Haney και οι συνεργάτες του εξηγούν γιατί έχει σημασία η σεισμική δραστηριότητα ενός υποβρύχιου ηφαιστείου σε μια απομακρυσμένη περιοχή του ωκεανού. Παρόλο που η περιοχή είναι αραιοκατοικημένη, "χιλιάδες άνθρωποι καθημερινά περνούν πάνω από αυτήν με το αεροπλάνο". Τα νησιά βρίσκονται κατά μήκος των διαδρομών των αεροπλάνων μεταξύ των δυτικών ΗΠΑ και της Ασίας και οι ηφαιστειακές στήλες στάχτης μπορεί να τις πλήξουν. "Παρακολουθούμε τα ηφαίστεια γιατί είναι σημαντικό να διατηρήσουμε τις ρότες των αερομεταφορών και της τέφρας ξεχωριστά. Δεν πρέπει να μπλέκονται".

από: atlas obscura

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου