Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019

Οι βοσκοί με τα ξυλοπόδαρα σε μια γαλλική κοινότητα


Σήμερα, μεγάλο μέρος του νομού Λαντ (Landes στα γαλλικά) στη νοτιοδυτική Γαλλία είναι δάσος. Για την ακρίβεια, είναι το μεγαλύτερο δάσος της χώρας. Όμως, πριν από έναν αιώνα -στα μισά του 19ου αιώνα, για την ακρίβεια- το τοπίο ήταν εντελώς διαφορετικό.



Αντί για την περιοχή καλυμμένη με πεύκα που είναι σήμερα, υπήρχε μια απέραντη έκταση βαλτώδους εδάφους, μέχρι εκεί που έβλεπε το μάτι. Για αιώνες, οι φτωχοί που ζούσαν εκεί -πολλοί από τους οποίους ήταν βοσκοί- βρήκαν ένα τρόπο ώστε να επιβιώσουν στο βαλτώδες και ανώμαλο τοπίο. Περπατούσαν σε ξυλοπόδαρα. Αυτό, επέτρεπε στους βοσκούς να κινούνται πιο άνετα μέσα στην ύπαιθρο, ειδικότερα μετά από έντονες βροχοπτώσεις.


Υπήρχαν όμως και άλλα πλεονεκτήματα με το να περπατούν με ξυλοπόδαρα. Για παράδειγμα, σκαρφαλωμένοι ψηλά, οι βοσκοί μπορούσαν να ελέγξουν τα κοπάδια των προβάτων τους -τα οποία ήταν πάρα πολλά, εκτιμάται ότι το 1850 υπήρχαν μεταξύ 900.000 και 1 ενός εκατομμυρίου πρόβατα στην περιοχή- και να προσέχουν για τυχόν κοπάδια λύκων. Επιπλέον, με τα ξυλοπόδαρα κάλυπταν μεγαλύτερες αποστάσεις σε μικρότερο χρονικό διάστημα (15 με 20 χιλιόμετρα ημερησίως).

Τα ξυλοπόδαρα -που αποκαλούνταν "tchangues", δηλαδή "μεγάλα πόδια"- ήταν κατασκευασμένα από ξύλο, είχαν ύψος περίπου 1,5 μέτρο και είχαν φαρδιά λουριά για να στηρίζουν τα πόδια. Το χαμηλότερο τμήμα, το οποίο άγγιξε το έδαφος, ήταν λίγο πιο πλατύ, πιο ανθεκτικό και κατασκευαζόταν από οστά προβάτων. Ο βοσκός είχε μαγκούρα για επιπλέον στήριξη, αλλά και για μπορεί να ανεβαίνει στα ξυλοπόδαρα. Είναι λογικό, η μαγκούρα χρησιμοποιούνταν και για να καθοδηγείται το κοπάδι. Στην πραγματικότητα, τα ξυλοπόδαρα ήταν τόσο σταθερά, που οι βοσκοί κατάφεραν να ζήσουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους πάνω τους. Μερικοί ήταν τόσο επιδέξιοι με τα ξυλοπόδαρα που κατάφερναν να πλέξουν ενώ παρακολουθούσαν τα πρόβατά τους.

Βοσκός με ξυλοπόδαρα το 1908

Οι βοσκοί δεν ήταν οι μόνοι που είχαν αυτή την ικανότητα. Άντρες, γυναίκες και παιδιά ήταν όλοι επιδέξιοι με τα ξυλοπόδαρα. Γι' αυτό το σκοπό, εκπαιδεύονταν από μικρή ηλικία, μαθαίνοντας να εκτελούν κάποιες αρκετά δύσκολες φιγούρες ισορροπίας και επιδεξιότητας. Για παράδειγμα, οι γυναίκες μπορούσαν να κόψουν λουλούδια από το έδαφος, ή οι ταχυδρόμοι παρέδιδαν δέματα με ξυλοπόδαρα. Οι νοικοκυρές ψώνιζαν και κουτσομπόλευαν στις τοπικές αγορές πάνω σε ξυλοπόδαρα. Τα παιδιά έκαναν τα διάφορα θελήματα και πήγαιναν στο σχολείο με ξυλοπόδαρα.

Όλα αυτά άφηναν έκπληκτους τους επισκέπτες της περιοχής. Λέγεται ότι όταν το 1808 η Ιωσηφίνα (Joséphine Tascher de La Pagerie) -πρώτα σύζυγος στρατηγού της Γαλλικής Επανάστασης και μετά πρώτη σύζυγος του Ναπολέοντα Α'- Αυτοκράτειρα των Γάλλων επισκέφθηκε τη Λαντ για να συναντήσει τον Ναπολέοντα, την υποδέχτηκε μια ομάδα ανθρώπων σε ξυλοπόδαρα, οι οποίοι ήταν τόσο έμπειροι, που μπορούσαν και περπατούσαν δίπλα στα άλογα που έσερναν την πομπή της αυτοκράτειρας, κάτι που την διασκέδασε πολύ. Οι κυρίες της Αυλής που την συνόδευαν έριχναν κέρματα στο έδαφος και τους έβλεπαν να τσακώνονται ποιος θα τα μαζέψει, κάτι που οδηγούσε σε αστείες πτώσεις.

Inhabitants of the Landes, Jean Louis Gintrac (1808—1886), Museum of Fine Arts, Μπορντό

Ίσως το πιο εντυπωσιακό από όλα, συνέβη το 1891, όταν ο Sylvain Dornon περπάτησε από το Παρίσι μέχρι τη Μόσχα -μια απόσταση πάνω από 1.740 μίλια- με ξυλοπόδαρα. Το ταξίδι του διήρκεσε μόλις 58 ημέρες.

Όμως, μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, τα ξυλοπόδαρα -όπως και η εκτροφή προβάτων- σταμάτησε στην περιοχή, καθώς ο βάλτος αποστραγγίστηκε και αντικαταστάθηκε από φυτεία πεύκων (χρησιμοποιούνταν για την ρετσίνα και το ξύλο τους).

Ο Sylvain Dornon

Παρ' όλα αυτά, αυτή η απίστευτη δεξιοτεχνία δεν έχει σταματήσει πλήρως. Ακόμα σήμερα, στα τοπικά πανηγύρια, μπορεί κανείς να δει ντόπιους πάνω σε ξυλοπόδαρα.

από: the vintage news

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου