Το κελί στο Σαιν Πιέρ της Μαρτινίκα που έσωσε τη ζωή ενός ανθρώπου την "Ημέρα της Κρίσης"

Στις 8 Μαΐου του 1902, σε λιγότερο από ένα λεπτό, η έκρηξη του όρους Πελέ έσβησε το "Παρίσι των Δυτικών Ινδιών", την πόλη Σαιν-Πιερ στο νησί Μαρτινίκα, μία υπερπόντια περιοχή της Γαλλίας μεταξύ της Καραϊβικής Θάλασσας και του Ατλαντικού ωκεανού.

 

Μόνο τρεις άνθρωποι επέζησαν. Ο ένας από αυτούς ήταν ένας εγκληματίας, ο Louis-Auguste Cyparis (ή Ludger Sylbaris) ο οποίος ήταν στην απομόνωση σε ένα πέτρινο κελί και το οποίο τελικά αποδείχτηκε το ασφαλέστερο μέρος της πόλης.

 

 

 

Η ιστορία του Ludger Sylbaris είναι τόσο περίεργη και εκπληκτική που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι είναι αληθινή.

Στην πραγματικότητα, η ιστορία του ήταν τόσο εκπληκτική που οι Barnum & Bailey τον προσέλαβαν να ταξιδέψει με το τσίρκο, όχι επειδή είχε κάποια παράσταση, αλλά επειδή ήταν ένα είδος λειψάνου, καθώς ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι ήταν ο μόνος επιζών ενός ηφαιστείου που σκότωσε περίπου 30.000 με 40.000 ανθρώπους και ισοπέδωσε την πόλη του Σαιν Πιέρ -το «Παρίσι των Δυτικών Ινδιών»- στο νησί της Μαρτινίκα.

Βέβαια, ο ισχυρισμός του ότι ήταν ο μοναδικός επιζών δεν ήταν απολύτως αληθινός. Ωστόσο, η ιστορία του είναι εκπληκτική.

Ο Cyparis δεν ήταν καλός άνθρωπος. Γεννημένος το 1875 στη Μαρτινίκα, ο Ludger -το πραγματικό του όνομα ήταν Louis-Auguste- ήταν ένας κατάδικος που του άρεσε να πίνει και να μαλώνει. Δεν ήταν λοιπόν έκπληξη όταν, στις 7 Μαΐου του 1902, συνελήφθη επειδή συμμετείχε σε ακόμη έναν καβγά. Οι αστυνομικοί, εκνευρισμένοι με τις ατάκες του, τον πέταξε στην απομόνωση, σε ένα μικροσκοπικό, μισο-υπόγειο κελί, χωρίς παράθυρα και μόνο μια πολύ στενή σχισμή στην πόρτα που έβλεπε προς τη θάλασσα. Η αστυνομία, χωρίς να το έχει καταλάβει, μόλις του είχε σώσει τη ζωή.

Το επόμενο πρωί, η Αποκάλυψη χτύπησε τη Μαρτινίκα.

 

Για πάνω από μια εβδομάδα, το ηφαίστειο Πελέ έστελνε σημάδια. Δεδομένου ότι η σύγχρονη ηφαιστειολογία δεν υπήρχε ακόμη, κανείς δεν ήξερε τι να περιμένει. Στην πραγματικότητα, μόλις τρεις ημέρες πριν από την έκρηξη, υπήρχε κόσμος που σχεδίαζε να κάνει πικνίκ στο ηφαίστειο, αν και τελικά αναγκάστηκαν να το ακυρώσουν λόγω της στάχτης που άρχιζε να πέφτει. Λίγο πριν εκραγεί το ηφαίστειο, χιλιάδες κόσμου μαζεύτηκε από την ύπαιθρο στην πόλη αναζητώντας καταφύγιο, κάτι που αποδείχτηκε μεγάλο λάθος.

Το όρος Πελέ εξερράγη και ένα σύννεφο καπνού σκοτείνιασε τον ουρανό για 50 μίλια τριγύρω. Ένα σύννεφο υπερθερμασμένου ηφαιστειακού αερίου και σκόνης ξεπήδησε από το ηφαίστειο με ταχύτητα εκατοντάδων μιλίων την ώρα, καταστρέφοντας τα πάντα σε ακτίνα 8 μιλίων. Μέσα σε ένα μόλις λεπτό ένα κύμα είχε ισοπεδώσει κάθε κτίριο στην πόλη. Όποιος ήταν άτυχος και βρέθηκε στο δρόμο του, έπιασε αμέσως φωτιά και κάηκε μέχρι θανάτου. Ακόμη και όσοι βρίσκονταν σε καταφύγια πνίγηκαν καθώς το κύμα υπερθερμασμένου αερίου έκαψε το οξυγόνο και το αντικατέστησε με θανατηφόρα αέρια. Οι πνεύμονες των ανθρώπων κάηκαν από μέσα, ακόμα και με την παραμικρή ανάσα. Σχεδόν και οι 30.000 κάτοικοι του νησιού σκοτώθηκαν ακαριαία, ενώ η πόλη καίγονταν για μέρες μετά.

Ο Cyparis δεν θα μπορούσε να είναι πιο τυχερός. Τέσσερις ημέρες μετά την έκρηξη, τον βρήκε μια ομάδα διάσωσης όταν άκουσε τις κραυγές του. Παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στο πιο ασφαλές μέρος του νησιού, κάηκε φρικτά καθώς ο αέρας στο δωμάτιό του είχε θερμανθεί υπερβολικά. Ο Cyparis περιέγραψε την εμπειρία του να βλέπει το φως να έρχεται μέσα από τη σχισμή της πόρτας, να σκοτεινιάζει και μετά να μπαίνει μέσα υπερθερμασμένη τέφρα. Ούρησε τα ρούχα του και τα έβαλε στη σχισμή, αλλά η ζέστη δε σταμάτησε.

 

Ο Cyparis δεν ήταν ο μόνος που επέζησε από την έκρηξη, αλλά επίσης και κάποιοι ναύτες που ήταν αγκυροβολημένοι στα ανοιχτά της ακτής, καθώς και ορισμένοι κάτοικοι του νησιού οι οποίοι λέγεται ότι πέθαναν αργότερα από τα εγκαύματα τους. Από αυτούς που έζησαν για να διηγηθούν το γεγονός, μόνο τρία ονόματα είναι γνωστά. Το ένα ήταν ένα κοριτσάκι, η Havivra Da Ifrile, η οποία λέγεται ότι είδε το ηφαίστειο να εκρήγνυται και γλύτωσε ανεβαίνοντας σε μια βάρκα και κωπηλατώντας σε μια σπηλιά όπου εκείνη και οι φίλοι της έπαιζαν. Όπως είπε η ίδια, "Πριν φτάσω εκεί κοίταξα πίσω -και όλη η πλευρά του βουνού που ήταν κοντά στην πόλη φαινόταν να ανοίγει και να βράζει πάνω στους ανθρώπους που ούρλιαζαν. Κάηκα πολύ από τις πέτρες και τις στάχτες που πετούσαν γύρω από την βάρκα, αλλά έφτασα στη σπηλιά". Βρέθηκε να επιπλέει αναίσθητη σε μια καμένη και σπασμένη βάρκα δύο μίλια στη θάλασσα.

Ο άλλος επιζών λέγεται ότι ήταν ο Léon Compère-Léandre, αν και δεν είναι γνωστά πολλά γι' αυτόν. Δεν είναι σαφές πώς ακριβώς επέζησε. Η δική του αφήγηση περιγράφει ότι, κατά τη διάρκεια της καταστροφής, βρισκόταν σε ένα σπίτι, αλλά οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό είναι απίθανο και ότι πρέπει να είχε σωθεί πηδώντας -ή παρασύρθηκε- στον ωκεανό. Όταν εμφανίστηκε γυμνός και καμένος στην πόλη Fort-de-France θεωρήθηκε τρελός. Η τύχη του Leon ήταν αντίθετη από εκείνη του Cyparis και, άλλες δύο φορές κατά τις επόμενες εκρήξεις, παραλίγο να σκοτωθεί από το ηφαίστειο. Τελικά πέθανε από πτώση.

 

Καρτ ποστάλ με τον Sylbaris/ Cyparis με την λεζάντα "επιζών του Σαιν Πιέρ" - πηγή

 
Από την άλλη, η τύχη του Cyparis δε θα μπορούσε να ήταν καλύτερη. Έχοντας επέζησε από το ηφαίστειο, του δόθηκε χάρη για τα εγκλήματά του και προσλήφθηκε για να περιοδεύσει με τους Barnum & Bailey και να αφηγηθεί την ιστορία των φρικτών γεγονότων που είχε βιώσει. Έγινε κάτι σαν διασημότητα και ήταν γνωστός ως "ο άνθρωπος που έζησε την Ημέρα της Κρίσης" και ο "Πιο Υπέροχος Άνθρωπος στον Κόσμο". Κάποιοι πιστεύουν ότι, τη νύχτα που τον φυλάκισαν, το έκαναν επειδή είχε διαπράξει φόνο, γι' αυτό και ήταν στην απομόνωση, αλλά, αργότερα, ο ίδιος είπε ότι ήταν εκεί απλώς λόγω ενός καυγά. Όπως και να έχει, η έκρηξη του ηφαιστείου ήταν η σωτηρία του Cyparis.

 

Σήμερα, το κελί που του έσωσε τη ζωή είναι επισκέψιμο στο Σαιν Πιέρ.

 

 

Η πόλη δε συνήλθε ποτέ από την καταστροφή. Ακόμη και σήμερα, πάνω από 100 χρόνια μετά, ο πληθυσμός της πόλης είναι μόνο μερικές χιλιάδες. Το Πελέ είναι ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στις Δυτικές Ινδίες και πιθανότατα θα εκραγεί ξανά.

από: atlas obscura