Ο Πόλεμος του Βραστήρα

Ο Keteloorlog ή Marmietenoorlog, όπως είναι στα Ολλανδικά, δηλαδή, ο Πόλεμος του Βραστήρα του 1784 ήταν μια ιστορία ανάλογη με εκείνη του Δαυίδ και του Γολιάθ.



Στην σύντομη μάχη, η οποία διήρκεσε λιγότερο από μία ημέρα, τέθηκαν αντιμέτωποι ένας μικρός στόλος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εναντίον ενός και μόνο θωρηκτού -μια εντελώς άνιση μάχη-, ο οποίος στόλος επέστρεψε ηττημένος. Στην μάχη έγινε μόνο ένας πυροβολισμός και η μόνη απώλεια ήταν ένας βραστήρας.

Οι συνθήκες που οδήγησαν σε αυτήν την παράξενη σύγκρουση ξεκίνησαν περισσότερο από 200 χρόνια πριν, σε μια εποχή που οι Κάτω Χώρες -στην σημερινή Ολλανδία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο- βρίσκονταν υπό ισπανική κυριαρχία, εποπτευόμενες από τον Οίκο των Αψβούργων, ο οποίος επίσης έλεγχε την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το 1568, μια ομάδα επτά ολλανδικών πολιτειών που καταλάμβαναν το βόρειο τμήμα της περιοχής εξεγέρθηκε εναντίον των Ισπανών ηγεμόνων τους. Μετά από 80 χρόνια συγκρούσεων, οι Αψβούργοι υπέκυψαν και οι Ολλανδοί απέκτησαν ανεξαρτησία για να σχηματίσουν την Ολλανδική Δημοκρατία, η οποία σταδιακά έγινε η σημερινή Ολλανδία. Οι νότιες επαρχίες, οι οποίες αργότερα θα γίνουν το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, παρέμειναν υπό την ισπανική κυριαρχία.

Από τότε, πέρασε πάνω από ένας αιώνας, αλλά οι σχέσεις μεταξύ της Ολλανδικής Δημοκρατίας και της Ισπανίας παρέμειναν τεταμένες. Η αιτία της έχθρας μεταξύ των δύο ήταν ο ποταμός Σκάλδης -Escaut (Εσκώ) στα γαλλικά, Schelde (Σχέλντε) στα φλαμανδικά και ολλανδικά- στον οποίο οι Ολλανδοί είχαν απαγορεύσει την πρόσβαση από το 1585. Ο ποταμός πηγάζει στην βόρεια Γαλλία, ρέει μέσω των νότιων επαρχιών και μπαίνει για λίγο στην Ολλανδική Δημοκρατία, πριν χυθεί στην Βόρεια Θάλασσα. Πριν οι Ολλανδοί αναλάβουν τον έλεγχο της εκβολής του ποταμού, οι νότιες επαρχίες είχαν δύο ακμάζοντα λιμάνια στον ποταμό, την Γάνδη και την Αμβέρσα. Με το απαγόρευση της ναυσιπλοΐας στον ποταμό, το εμπόριο μετατοπίστηκε από αυτά τα λιμάνια στο Άμστερνταμ και στο Μίντελμπουρχ και έπληξε σοβαρά το εμπόριο των νότιων επαρχιών.

Η ναυμαχία μεταξύ του Dolphyn και του Louis στο Lillo στις 8 Οκτωβρίου του 1784 - πηγή

Ο αυτοκράτορας Ιωσήφ Β' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας δεν ήταν ικανοποιημένος που η αυτοκρατορία του έχανε χρήματα και ζήτησε να αφαιρεθούν τα εμπόδια. Οι Ολλανδοί αρνήθηκαν. Το 1784, ο Ιωσήφ Β' έστειλε τρία πλοία από την Αμβέρσα στον Σκάλδη για να αναγκάσει το άνοιγμα του ποταμού. Σε απάντηση, οι Ολλανδοί έστειλαν ένα και μόνο πλοίο, το Dolfijn, για να αναχαιτίσει τα πλοία της αυτοκρατορίας. τα πλοία συναντήθηκαν στις 9 Οκτωβρίου του 1784, κοντά στην πόλη Saeftinghe -σήμερα δεν υπάρχει- στις νοτιοδυτικές Κάτω Χώρες. Τα αρχεία για το τι ακριβώς συνέβη εκείνη την ημέρα είναι ελάχιστα, αλλά η πιο δημοφιλής ιστορία αναφέρει ότι το Dolfijn έριξε ένα πολύ καλό πυροβολισμό εναντίον της ναυαρχίδας του εχθρού Le Louis και κατέστρεψε έναν βραστήρα στο κατάστρωμα του πλοίου. Ο καπετάνιος του Le Louis παραδόθηκε αμαχητί.

Ο Ιωσήφ Β' ήταν -εύλογα- έξαλλος. Κήρυξε τον πόλεμο στους Ολλανδούς και έστειλε στρατό για να καταλάβει το παλιό φρούριο Lillo, βόρεια της Αμβέρσας. Οι δυνάμεις του αυτοκράτορα έσπασαν διάφορα αναχώματα, πλημμυρίζοντας μια μεγάλη περιοχή και πνίγοντας πολλούς ανθρώπους.

Τελικά, τα δυο αντιμαχόμενα μέρη συμφώνησαν στον τερματισμό της σύγκρουσης και κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι Ολλανδοί διατηρούσαν τον έλεγχο του ποταμού, αλλά έπρεπε να πληρώσουν αρκετά εκατομμύρια ολλανδικά φιορίνια στους Αψβούργους ως αποζημίωση. Ο ποταμός δεν παρέμεινε κλειστός για πολύ. Καθώς οι Ολλανδοί έχασαν τα εδάφη τους από τους Γάλλους, το 1792, ο ποταμός άνοιξε ξανά για το εμπόριο.

από: amusing planet