Ιστορίες εκτελέσεων, Μέρος 1ο: Charles-Henri Sanson, ο βασιλικός δήμιος της Γαλλίας του 18ου αιώνα

Ο Σαρλ Ανρί Σανσόν και η εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ' - πηγή

 

Από τις μέρες του σπαθιού μέχρι την έλευση της γκιλοτίνας, ο Σαρλ Ανρί Σανσόν εκτέλεσε περίπου 3.000 ανθρώπους κατά τη διάρκεια της αιματηρής καριέρας του.

 

 

Στις 5 Ιανουαρίου του 1757, ο Λουδοβίκος ΙΕ' βγήκε από το Παλάτι των Βερσαλλιών και, ενώ πήγαινε προς την άμαξά του, ξαφνικά, ένας άντρας πέρασε τους φρουρούς και τον χτύπησε στο στήθος με ένα μαχαίρι. Ο επιτιθέμενος συνελήφθη και ο βασιλιάς μεταφέρθηκε αιμορραγώντας από αυτό που αποδείχθηκε μια μικρή πληγή στο στήθος. Μη φοβούμενος πλέον για την ζωή του, ο Λουδοβίκος άρχισε να σκέφτεται τι μπορεί να προκάλεσε την απόπειρα δολοφονίας.

Στις 28 Μαρτίου, ο Robert-François Damiens, ο ψυχικά ασταθής θρησκευτικός φανατικός που απέτυχε να δολοφονήσει τον βασιλιά, οδηγήθηκε στο Place de Grève του Παρισιού και υποβλήθηκε σε βασανιστήρια μπροστά σε ένα πλήθος που επευφημούσε.

Ο δήμιός του τον έγδαρε με ζεστές σιδερένιες λαβίδες και έλιωσε στο χέρι του το μαχαίρι με το οποίο είχε μαχαιρώσει τον βασιλιά. Τέλος, έδεσε αλυσίδες σε καθένα από τα άκρα του σε διαφορετικό άλογο, τα οποία έκανε να τρέξουν σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Δύο ώρες αργότερα, και αφού οι αρθρώσεις του Damiens δεν είχαν σπάσει, ο δήμιος έβγαλε ένα σπαθί και τον διαμέλισε, πριν βάλει φωτιά στον κορμό του -που ζούσε ακόμα- και τον κάνει στάχτη.

 

Η εκτέλεση του Robert Francois Damiens

Όπως ανέφεραν πολλοί, ακόμα και ο Τζιάκομο Καζανόβα που έτυχε να περνάει από το Παρίσι εκείνη την εποχή, οι θεατές λάτρεψαν το θέαμα. Για τον 17χρονο δήμιο Σαρλ Ανρί Σανσόν ήταν ακόμη μια μέρα στη δουλειά.

Ο Σανσόν και ο αιματηρός κώδικας

 

Ο Σαρλ Ανρί Σανσόν

 

Ο Σανσόν γεννήθηκε στο Παρίσι στις 15 Φεβρουαρίου του 1739 και έζησε σε μια εποχή που η καριέρα δεν ήταν θέμα επιλογής, αλλά κληρονομιάς. Η οικογένειά του ήταν βασιλικοί δήμιοι της Γαλλίας. Ο Σανσόν ήταν ο τέταρτος στη δυναστεία των έξι γενεών δημίων, που ανάγεται στον 17ο αιώνα. Ο προπάππος του, Σαρλ Σανσόν, ήταν στρατιώτης του βασιλικού στρατού και διορίστηκε Δήμιος των Παρισίων το 1684. Όταν πέθανε το 1695, το αξίωμα πέρασε στον γιο του, επίσης Σαρλ. Μετά το θάνατο και του δεύτερου Σαρλ, ορίστηκε προσωρινά αναπληρωτής του -κατά το πρότυπο του αντιβασιλέα- μέχρι να ενηλικιωθεί ο νεότερος γιος του και πατέρας του Σαρλ Ανρί, Σαρλ Ζαν Μπατίστ Σανσόν, ο οποίος, σε όλη του την ζωή, ήταν ανώτερος δήμιος. Η οικογένειά του είχε δέκα παιδιά και ο Σαρλ Ανρί, γνωστός αργότερα ως "Σανσόν ο Μέγας", ήταν ο μεγαλύτερος από τους γιους ο οποίος μαθήτευσε στο πλευρό του πατέρα του. Η θητεία του Σαρλ Ανρί ξεκίνησε στην εφηβεία του, το 1754, όταν ο πατέρας του αρρώστησε ξαφνικά από μια μυστηριώδη ασθένεια, αφήνοντάς τον παράλυτο από τη μία πλευρά για το υπόλοιπο της ζωής του. Ο πατέρα του αποσύρθηκε, αφήνοντας στον νεαρό Σαρλ Ανρί τα σχοινιά του επαγγέλματός του -αν και επίσημα έλαβε το αξίωμα του δήμιου του Παρισιού μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1778.

Για αρκετούς αιώνες, το γαλλικό σύστημα δικαιοσύνης είχε τη δική του πολιτιστική ιεραρχία. Ευγενείς που είχαν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα αποκεφαλίζονταν, συνήθως με σπαθί, καθώς ήταν πιο καθαρό και πιο αποτελεσματικό από ένα τσεκούρι. Οι κοινοί θνητοί εκτελούνταν δια απαγχονισμού, μια διαδικασία που περιλάμβανε περισσότερα μαθηματικά απ' ό, τι θα περίμενε κανείς (η εύρεση του σωστού μήκους σχοινιού για να σπάσει αποτελεσματικά τον λαιμό του μελλοθάνατου απαιτεί αρκετά περίπλοκους υπολογισμούς). Τους ληστές και όσους είχαν διαπράξει πολύ τρομερά εγκλήματα κατά της κοινωνικοπολιτικής τάξης τους "έσπαζαν στον τροχό", τους τέντωναν στις ακτίνες ενός τροχού και τους έσπαζαν τα άκρα με ένα σφυρί, πριν τους σκοτώσουν με ένα χτύπημα στο στήθος (το επονομαζόμενο "κόψιμο της χάρης") ή τους αφήσουν να πεθάνουν εκτεθειμένους -και να τους φάνε ζωντανούς τα πουλιά, σε ορισμένες περιπτώσεις.

 

Ο τροχός

Για να είναι κανείς αποτελεσματικός δήμιος ή "εκτελεστής υψηλών έργων", όπως ήταν ο επίσημος τίτλος του Σαρλ Ανρί Σανσόν, σήμαινε γνώση κάθε τεχνικής πτυχής των διαδικασιών, καθώς και τα συμβολικά και θεατρικά τους στοιχεία. Ο "Monsieur de Paris" (Δήμιος του Παρισιού) έπρεπε να εμφανίζεται δημόσια φορώντας κόκκινο μανδύα για να ξεχωρίζει στο πλήθος. Μετά τις εκτελέσεις, πολλοί από τον πλήθος συνήθιζαν να αγγίζουν το χέρι του δήμιου -ακόμη καλύτερα αν ήταν ακόμα αιματοβαμμένο- για να πάρουν τις υποτιθέμενες θεραπευτικές δυνάμεις του.

Οι απλοί άνθρωποι φοβόντουσαν τους δήμους, παρά τους σέβονταν. Τεχνικά, όντας ελάσσων ευγενείς, οι Σάνσον είχαν δικαίωμα στο 1/10 των αγαθών της τοπικής αγορά, αλλά δεν μπορούσαν να πάρουν τον "φόρο" στο χέρι, για να μη διαδώσουν τη μόλυνσή τους. Στην εκκλησία, είχαν τη δική τους θέση και συνήθως, ο κόσμος έφτυνε όταν περνούσε ο δήμιος -αν και ίσως περισσότερο από δεισιδαιμονία παρά αηδία.

Αν και αποτελούσαν ζωτικό μέρος της κοινωνικής τάξης τους, οι Σανσόν -και άλλοι σαν αυτούς- ήταν παρίες που, κατά κάποιον τρόπο, φαινόντουσαν να είναι σε έναν δικό τους κόσμο.

Σε αυτήν την πραγματικότητα γεννήθηκε λοιπόν ο Σαρλ Ανρί.

Φήμες για Επανάσταση και η έλευσης της γκιλοτίνας

 

Η εισβολή στην φυλακή της Βαστίλης στην αρχή της Γαλλικής Επανάστασης

Το πρώτο σημάδι των επικείμενων αλλαγών ήρθε το 1788 όταν ο Σαρλ Ανρί και οι γιοι του, ο Ανρί και ο Γκάμπριελ, κλήθηκαν να διαχειριστούν την εκτέλεση του Jean Louschart στις Βερσαλίες. Καταδικασμένος για τη δολοφονία του πατέρα του με ένα σφυρί κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης, ο Louschart έπρεπε να δεθεί δημόσια σε τροχό, όχι μακριά από το Παλάτι των Βερσαλλιών. Σύντομα, η εκτέλεση διακόπηκε καθώς παρενέβη μια ομάδα χωρικών που εισέβαλαν στη σκηνή, απήγαγαν τον κρατούμενο και έκαψαν τον τροχό.

Παρόλο που οι Σανσόν διέφυγαν από την οργή του όχλου, το σύστημα που υποστήριζαν δεν τους χαρίστηκε. Στα πρώτα στάδια εκείνου που θα εξελισσόταν στην Γαλλική Επανάσταση, η Εθνική Συντακτική Συνέλευση -ή Συντακτική Εθνοσυνέλευση- συζητούσε ήδη τις αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης της χώρας και τα γεγονότα στις Βερσαλίες έφεραν προς συζήτηση τη δημόσια εκτέλεση και τους δήμιους.

Το 1789, αφού έθεσε εκτός νόμου τα προνόμια που είχαν δοθεί στους δήμιους, η κυβέρνηση πρότεινε ένα μόνο μέσο εκτέλεσης για όλους τους ανθρώπους -τον αποκεφαλισμό- αναφέροντας τα ιδανικά του Διαφωτισμού σχετικά με την ισότητα των κοινωνικών τάξεων. Όμως, ενώ η ιδέα στηριζόταν στο έλεος σαν έννοια, η εφαρμογή της αντιμετώπιζε προβλήματα τα οποία φαινόταν να βλέπει μόνο ο Σαρλ Ανρί Σανσόν.

Από την εμπειρία του ήξερε ότι ένας καθαρός αποκεφαλισμός, ακόμη και με σπαθί, δεν ήταν εύκολο έργο. Κάποτε, είχε βασανίσει ακούσια έναν καταδικασμένο, έναν πρώην φίλο του πατέρα του, τον Comte de Lally, αποτυγχάνοντας να τον αποκεφαλίσει με ένα μόνο χτύπημα και αυτό ήταν η παντοτινή ντροπή του. Δύσπιστος ότι οι δήμιοι ολόκληρης της χώρας θα μπορούσαν να εκτελέσουν την τιμωρία, ο Σανσόν έγινε από τους πρώτους υποστηρικτές της προτεινόμενης μηχανής αποκεφαλισμού του Δρ Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν. Ο ίδιος μάλιστα ήταν καθοριστικός για τις δοκιμές και την ανάπτυξή της.

 

Η γκιλοτίνα

Για μήνες, ο Σανσόν, ο Γκιγιοτέν και ο βασιλικός χειρουργός, ο Δρ Anton Louis, εργάστηκαν στον σχεδιασμό και τη μηχανική της συσκευής. Υποτίθεται ότι ο φίλος και μουσικός συνεργάτης του Σανσόν, ο Γερμανός κατασκευαστής χορδών άρπας, Tobias Schmidt, ολοκλήρωσε το σώμα της μηχανής και συναρμολόγησε την τελική έκδοση. Μια ιστορία που δεν αληθεύει αναφέρει ότι οι τρεις Γάλλοι συνάντησαν τον Λουδοβίκο ΙΣΤ -τότε σε κατ' οίκον περιορισμό- για να κερδίσουν την υποστήριξή του. Ο βασιλιάς, όντας λάτρης της μηχανικής και φτιάχνοντας ο ίδιος κλειδαριές, ενέκρινε τη συσκευή, αλλά συνέστησε να αλλάξει το σχήμα της λεπίδας και από επίπεδη να έχει μια κεκλιμένη άκρη για καλύτερη κατανομή του βάρους. Τέλος, αφού έγιναν δοκιμές με δέματα από σανό, χοίρους, πρόβατα και ανθρώπινα πτώματα, η "γκιλοτίνα", όπως έγινε γνωστή η μηχανή, ήταν έτοιμη για το ντεμπούτο της.

Στις 25 Απριλίου του 1792, η λαιμητόμος είχε το πρώτο της θύμα. Ήταν ο ληστής Nicolas-Jacques Pelletier, ο οποίο λέγεται ότι τρομοκρατήθηκε από την παράξενη νέα συσκευή.

 

Ο Δρ Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν

Όπως πάντα, οι θεατές είχαν συγκεντρωθεί στο Place de Grève για να δουν το θέαμα. Δεν έμειναν όμως ικανοποιημένοι από την ταχύτητα και την αποδοτικότητα που έφερε η μηχανή. Γρήγορα το πλήθος μετατράπηκε σε έναν ταραχώδη όχλο που φώναζε "Φέρτε πίσω τις ξύλινες αγχόνες μας!" και συγκρούστηκε με τη νεοσυσταθείσα Εθνική Φρουρά, με αποτέλεσμα το θάνατο τριών πολιτών.

Υπήρχαν κάποια πράγματα που δεν άρεσαν με τη γκιλοτίνα. Μετά την εκτέλεση της Σαρλότ Κορντέ, της δολοφόνου του επαναστάτη Ζαν Πολ Μαρά, κάποιοι πρόσεξαν ότι το κομμένο κεφάλι της άλλαξε έκφραση όταν χτυπήθηκε από έναν από τους βοηθούς του Σανσόν. Όπως επιβεβαίωσαν οι επιστήμονες τον 20ο αιώνα, η λαιμητόμος κόβει τόσο γρήγορα που το κεφάλι παραμένει ζωντανό -και ενδεχομένως με συνείδηση- για αρκετά δευτερόλεπτα μετά τον αποκεφαλισμό.

 

Η Σαρλότ Κορντέ

Στις 27 Αυγούστου του 1792, λίγο μετά την κατάρρευση της μοναρχίας, ο γιος του Σαρλ Ανρί Σανσόν, Γκάμπριελ, ενώ επιδείκνυε ένα κομμένο κεφάλι, έπεσε από το ικρίωμα και πέθανε. Λίγες εβδομάδες αργότερα, γεμάτος ενοχές και ενοχλημένος από τις πρόσφατες Σφαγές του Σεπτεμβρίου, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν περισσότεροι από 1.000 κρατούμενοι καθώς οι επαναστάτες φοβόντουσαν ότι θα βοηθήσουν τις βασιλικές δυνάμεις σε μια αντεπανάσταση, ο Σανσόν πρότεινε την παραίτησή του, αλλά δεν έγινε δεκτή από τις -νέες- αρχές.

Τον επόμενο Ιανουάριο, τόσο η λαιμητόμος, όσο και ο Σαρλ Ανρί Σανσόν έμειναν στη ιστορία, καθώς ήταν ο δήμιος του Λουδοβίκου ΙΣΤ.
 

Ο θάνατος του βασιλιά

 

Η εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ'

Η μοίρα του εκθρονισμένου βασιλιά, από την κατάργηση της μοναρχίας και την αποτυχημένη απόπειρα της βασιλικής οικογένειας να ξεφύγει από την Γαλλία, αμφισβητήθηκε.

Αν και ο Σαρλ Ανρί Σανσόν δεν ήταν έντονα πολιτικοποιημένος -τον λιγοστό ελεύθερο χρόνο του τον περνούσε κυρίως διαβάζοντας, με τον κήπο του και παίζοντας βιολί-, θεωρούσε τον εαυτό του βασιλόφρων. Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ' ήταν ο μονάρχης που του είχε δώσει επίσημα το αξίωμά του. Ο Σανσόν ήταν, τρόπο τινά, η δικαιοσύνη του βασιλιά. "Χωρίς την υποστήριξη της βασιλικής εξουσίας ήταν όντως καλύτερος από τους δολοφόνους που είχα εκτελέσει;", σκεφτόταν.

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του εγγονού του Σανσόν, το βράδυ πριν από την εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ' στις 21 Ιανουαρίου του '93, παραδόθηκε ένα απειλητικό σημείωμα στο σπίτι του Σανσόν που ανέφερε ότι υπήρχε συνωμοσία για τη διάσωση του βασιλιά. Αν πιστέψουμε αυτήν την αναφορά, ο εκτελεστής πήγε στο ικρίωμα στην πλατεία Place de la Révolution (σημερινή Place de la Concorde) με "σπαθιά, στιλέτα, τέσσερα πιστόλια και πυρίτιδα και… τσέπες γεμάτες σφαίρες" για να σώσει τον Λουδοβίκο ΙΣΤ'.

Την άλλη μέρα, δεν εμφανίστηκε ποτέ καμία ομάδα διάσωσης. Αντ' αυτού, ο Σανσόν περίμενε τον Λουδοβίκο στη λαιμητόμο. Οι κατηγορίες εναντίον του βασιλιά -που είχε συνωμοτήσει εναντίον του λαού της Γαλλίας- διαβάστηκαν δυνατά. Ο βασιλιάς είπε τα τελευταία του λόγια, "Είμαι αθώος κύριοι και εύχομαι το αίμα μου να σφραγίσει τουλάχιστον την ευτυχία των Γάλλων". Τον ξάπλωσαν στο κρεβάτι της λαιμητόμου και ο Σανσόν έκανε το καθήκον του.

Το πλήθος, οι πρόσφατα απελευθερωμένοι Γάλλοι πολίτες, έσπευσαν να πλυθούν στο αίμα του βασιλιά και να το συλλέξουν σε μαντήλια. Αργότερα διαδόθηκαν φήμες ότι ο Σανσόν πούλησε τις κοτσίδες του Λουδοβίκου, αλλά κάτι τέτοιο είναι απίθανο.

"Η θυσία ολοκληρώθηκε", έγραψε στο ημερολόγιό του. Ωστόσο, ο λαός της Γαλλίας δεν φαινόταν πιο ευτυχισμένος.
 

Η Τρομοκρατία

 

Η εκτέλεση της Μαρίας Αντουανέτα

Υπό τη νέα επαναστατική κυβέρνηση του Ζωρζ Ζακ Νταντόν και του Ροβεσπιέρου, η παράνοια για τους εσωτερικούς "εχθρούς του λαού" οδήγησε σε ένα εξορθολογισμένο σύστημα δικαιοσύνης και έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό εκτελέσεων το 1793 και το 1794. Οι εμπνευστές αυτής της δικαιοσύνης την ονόμασαν "Τρομοκρατία" και ο Ροβεσπιέρος διεκδικούσε "τίποτα άλλο παρά δικαιοσύνη, άμεση, σοβαρή, άκαμπτη".

Αυτό όμως σήμαινε ότι ο Σανσόν ήταν περισσότερο απασχολημένος από πριν. Μετά την εκτέλεση της Μαρίας Αντουανέτα, της εκθρονισμένης βασίλισσας της Γαλλίας, ο αριθμός των εκτελέσεων αυξήθηκε από τρεις ή τέσσερις την ημέρα, σε δεκάδες -και σε ορισμένες περιπτώσεις πάνω από 60- αποκεφαλισμούς την ημέρα. Η μυρωδιά του αίματος ήταν τόσο άσχημη στην Place de la Concorde που σύντομα τα ζώα δεν την διέσχιζαν.

 

Ο Ροβεσπιέρος

Την ίδια στιγμή που η απαίσια πραγματικότητα της Τρομοκρατίας έγινε πτυχή της καθημερινής ζωής, ο ήδη διαβόητος Σαρλ Ανρί Σανσόν ξαφνικά βρέθηκε σε μια νέα κατάσταση. Ενώ οι άνθρωποι πάντα σταματούσαν, τον κοίταζαν και ψιθύριζαν, τώρα τον χαιρετούσαν ως "Σαρλό!" (μικρός Σαρλ), υπήρξε μια συζήτηση ώστε να του αποδοθεί ο επίσημος τίτλος του "Εκδικητή των Ανθρώπων", ενώ το ντύσιμό του (πράσινα κοστούμια) έγινε τάση μεταξύ των μοντέρνων επαναστατών.

Η γκιλοτίνα απέκτησε δημοτικότητα που όμοιά της δεν είχε δει ποτέ ξανά κάποια άλλη μέθοδος εκτέλεσης. Τα παιδιά σκότωναν αρουραίους με γκιλοτίνες-παιχνίδια και η συσκευή άρχισε να εμφανίζεται σε κουμπιά, καρφίτσες και κολιέ. Για λίγο, τα σκουλαρίκια γκιλοτίνας έγιναν μόδα.

Κάτω από την επιφάνεια, όμως, υπήρχαν νέοι αγώνες. Ο λαϊκιστής Νταντόν και ο ιδεαλιστής δημαγωγός Ροβεσπιέρος συνεργάστηκαν για χάρη της επανάστασης. Έχοντας ήδη απομακρύνει την πλειοψηφία των βασιλικών, τα απομεινάρια του μετριοπαθούς κόμματος των Γιρονδίνων, και πολλά μέλη του δικού τους κύκλου, ήταν μόνο θέμα χρόνου πριν στραφούν ο ένας εναντίον του άλλου. Ο Ροβεσπιέρος ενήργησε πρώτος.

 

Ο Ζορζ Νταντόν

Σύντομα, ο Ροβεσπιέρος και η κουστωδία του, συγκεντρώνοντας όσους ήταν εναντίον του Ντάντον μέσα στην επαναστατική κυβέρνηση και στις στις 30 Μαρτίου του '94 κατάφεραν να τον συλλάβουν με κατηγορίες για διαφθορά και συνωμοσία (που προέρχονταν κυρίως από φερόμενες οικονομικές ατασθαλίες και παράνομη συσσώρευση πλούτου).

Στις 5 Απριλίου, και ενώ τον μετέφεραν στο ικρίωμα, λέγεται ότι ο Ντάντον είπε, "Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο είναι ότι θα πεθάνω έξι εβδομάδες πριν από τον Ροβεσπιέρο". Ως προς το χρονοδιάγραμμα, έπεσε λίγο έξω.
 

Η αρχή του τέλους

 

Η εκτέλεση του Ροβεσπιέρου

 
Η τελευταία εμφάνιση του Ροβεσπιέρου, το Φεστιβάλ του Ανώτατου Όντος, πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο. Έχοντας απαγορεύσει τον καθολικισμό σε όλη τη Γαλλία, δημιούργησε μια εθνική θρησκεία ντεϊσμού ανακηρύσσοντας τον εαυτό του αρχιερέα. Ο Σανσόν, μαζί με τον γιο του Ανρί και την γκιλοτίνα, η οποία πλέον απέκτησε τον τίτλο "Ιερή Γκιλοτίνα", βρέθηκε σε μια τιμητική εκδήλωση.

Μετά από σχεδόν 40 χρόνια -τη μεγαλύτερη θητεία οποιουδήποτε δήμιου της οικογένειας Σανσόν- οι εμπειρίες του ήταν αρκετές. "Αυτό που νιώθω δεν είναι κρίμα, πρέπει να είναι διαταραχή των νεύρων μου", έγραψε στο ημερολόγιό του, "Ίσως τιμωρήθηκα από τον Παντοδύναμο για την δειλή υπακοή μου στην πλαστή δικαιοσύνη. Εδώ και αρκετό καιρό με ενοχλούν τρομερά οράματα. Δεν μπορώ να πείσω τον εαυτό μου για την πραγματικότητα του τι συμβαίνει".

Άρχισε να βιώνει έναν επίμονο πυρετό και να βλέπει κηλίδες αίματος στο τραπεζομάντιλο στο δείπνο του. Λίγο αργότερα, κατέρρευσε σε μια επίθεση "τρομώδους παραληρήματος" και έπεσε σε μια "σκοτεινή διάθεση" από την οποία δεν ανέκαμψε ποτέ. Ο γιος του ανέλαβε τα καθήκοντά του πριν συλληφθεί με αμφίβολες κατηγορίες. Όμως, προτού ο Ανρί Σάνσον σταλθεί στην γκιλοτίνα, ο ίδιος ο Ροβεσπιέρος θα έβλεπε το τέλος του.

Θύμα της ίδιας ταχείας δικαιοσύνης που είχε εμπνευστεί, ο Ροβεσπιέρος κατηγορήθηκε ότι πίστευε ότι ήταν ο μεσσίας και συνελήφθη. Προσπάθησε να αυτοκτονήσει με ένα πιστόλι, αλλά απέτυχε σπάζοντας το σαγόνι του και αφήνοντας τον εαυτό του ανίκανο να μιλήσει προς υπεράσπισή του.

Ο Σαρλ Ανρί Σανσόν είχε ανακάμψει αρκετά ώστε να είναι σε θέση να δει την τελευταία παράσταση. Μετά την εκτέλεση του Ροβεσπιέρου στις 28 Ιουλίου -που έμεινε στην ιστορία για τον περιφρονητικό τρόπο που ο εκτελεστής αφαίρεσε τον επίδεσμο του Ροβεσπιέρου, αφήνοντας το θύμα να ουρλιάζει πριν πέσει η λεπίδα- παρέμεινε στη θέση του μόνο μέχρι να αναλάβει ο γιος του.

Το τελευταίο γέλιο;

 

Ο Ναπολέων Α' Βοναπάρτης

 

Δεν είναι γνωστά πολλά για τη συνταξιοδότηση του Σαρλ Ανρί Σανσόν. Εγκαταστάθηκε στην ύπαιθρο, στο ίδιο σπίτι που ζούσε και ο πατέρας του, φροντίζοντας τον κήπο του και βοηθώντας να μεγαλώσει τον εγγονό του, τον Henri-Clément, έξω από το Παρίσι και μακριά από το νοσηρό καθεστώς της φήμης της οικογένειάς του.

Παραδόξως, στερήθηκε τη σύνταξή του λόγω λεπτομερειών, καθώς δεν κατείχε τον τίτλο του δήμιου πάνω από 20 χρόνια. Πέθανε το 1806, πρόωρα. Μερικοί λένε ότι εκτέλεσε σχεδόν 3.000 άτομα.

Υπάρχει, ωστόσο, μια ιστορία για την οποία δεν υπάρχει επιβεβαίωση. Υποτίθεται ότι, στις αρχές της βασιλείας του Ναπολέοντα Α', ο συνταξιούχος δήμιος και ο αυτοκράτορας συναντήθηκαν, τυχαία, κοντά στην Place de la Concorde, στο ίδιο μέρος που, μια δεκαετία νωρίτερα, εκτέλεσε τον τελευταίο βασιλιά. Αναγνωρίζοντας τον Σανσόν, ο Βοναπάρτης τον ρώτησε αν θα έκανε το ίδιο και σε αυτόν. Προφανώς δυσαρεστημένος από την καταφατική απάντηση, λέγεται ότι ο Ναπολέων τον ρώτησε πώς μπορούσε να κοιμάται τη νύχτα.

Λέγεται ότι ο Σανσόν του απάντησε, "Αν οι βασιλιάδες, οι αυτοκράτορες και οι δικτάτορες μπορούν να κοιμούνται καλά, γιατί να μην μπορεί ένας δήμιος;".

από: ati