Τρίτη 24 Μαΐου 2022

Κώδικες και γρίφοι, Μέρος 1ο: Η κρυπτογραφική πρόκληση του Έντγκαρ Άλαν Πόε

 
Ανάμεσα στα πολλά ενδιαφέροντά του (θάνατος, δολοφονίες, άνθρωποι παγιδευμένοι σε μικρά μέρη), ο Έντγκαρ Άλαν Πόε ήταν λάτρης των λογοπαίγνιων. Του άρεσαν οι αναγραμματισμοί και, υπερασπιζόμενος τα λογοπαίγνια, έγραψε, "Για τα λογοπαίγνια έχει ειπωθεί ότι αυτοί που τα αντιπαθούν περισσότερο είναι λιγότερο ικανοί να τα εκφέρουν".
 
 
 
Όμως, ίσως λάτρευε περισσότερο τα κρυπτογραφήματα, ένα μήνυμα στο οποίο τα γράμματα αντικαθίστανται για να κρύψουν το νόημα. Έφτιαξε τα δικά του, ενσωμάτωσε γρίφους στο γράψιμό του -στο διήγημά του "The Gold-Bug", η θέση ενός θαμμένου θησαυρού είναι γραμμένη με κρυπτογράφηση σε μια περγαμηνή με αόρατο μελάνι- και δημοσίευσε κρυπτογραφημένες προκλήσεις σε δύο περιοδικά.
 
Η πρόκληση
Ο απλούστερος και γνωστότερος τρόπος κρυπτογράφησης ονομάζεται Κώδικας του Καίσαρα (που πήρε το όνομά της από τον Ιούλιο Καίσαρα, ο οποίος τη χρησιμοποιούσε στην προσωπική του αλληλογραφία), ένας κώδικας αντικατάστασης στον οποίο κάθε γράμμα του αρχικού κειμένου αντικαθίσταται από κάποιο άλλο γράμμα με σταθερή απόσταση κάθε φορά στο αλφάβητο. Για παράδειγμα, με μετατόπιση 3, το Α αντικαθίσταται από το Δ, το Β από το Ε, κ.ο.κ. Όμως, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι κρυπτογράφησης και ο Πόε προτιμούσε αυτούς που ήταν πιο περίπλοκοι, συμπεριλαμβανομένων γρίφων που χρησιμοποιούσαν πολλά γράμματα για να αναπαραστήσουν ένα μόνο γράμμα ή κώδικες που απαιτούσαν μια μυστική λέξη-κλειδί για ξεκλείδωμα.

Ο Πόε, ενώ εργαζόταν στο Alexander’s Weekly Messenger, έγραψε σε ένα άρθρο ότι υπήρχαν κανόνες για την επίλυση κρυπτογράφησης, προσθέτοντας, "Ας κάνουμε μια δοκιμασία. Ας μας στείλει οποιοσδήποτε ένα γράμμα με αυτόν τον τρόπο και δεσμευόμαστε να το διαβάσουμε αμέσως -όσο ασυνήθιστοι ή αυθαίρετοι κι αν είναι οι χαρακτήρες που θα χρησιμοποιηθούν".

Οι αναγνώστες άρχισαν να στέλνουν κώδικες και ο Πόε τους έλυνε -συχνά έγραφε με ξεκαρδιστική αλαζονεία και περιφρόνηση. Ο ένας, έγραψε, δεν τον προβλημάτισε καθόλου, προτού επισημάνει διάφορα λάθη που είχε κάνει ο συγγραφέας του. Αργότερα ισχυρίστηκε ότι από τους περίπου 100 κώδικες που έλαβε, υπήρχε μόνο ένας που δεν μπορούσε να καταλάβει. Ο ίδιος τον απέρριψε ως "μια ορολογία τυχαίων χαρακτήρων που δεν είχαν κανένα νόημα", αλλά σε αυτή την περίπτωση έκανε λάθος και ο κώδικας λύθηκε το 1977.

Ο Πόε έφυγε από το Alexander's και συνέχισε στο Graham's Lady's and Gentleman's Magazine, όπου άρχισε να μιλάει περισσότερο για την επίλυση κωδικών, όπου δημοσίευσε μια ακόμη πρόκληση. "Όποιος θέλει ας κάνει τον κόπο να μας στείλει ένα σημείωμα... και δεσμευόμαστε για τη λύση του γρίφου".

Το κοινό αντεπεξήλθε και σε αυτήν την πρόκληση. Ένας γρίφος από έναν φίλο ενός φίλου του Πόε αποδείχθηκε τόσο έξυπνος που, αφού τον έλυσε, τον δημοσίευσε δίνοντάς και έπαθλο μια ετήσια συνδρομή, τόσο για το Graham's όσο και για το The Saturday Evening Post, στον πρώτο που θα μπορούσε να τον λύσει. Ο Πόε ξεκίνησε τον διαγωνισμό τον Αύγουστο. Τον Οκτώβριο, διακήρυξε ότι κανένας από τους πολλούς αναγνώστες του περιοδικού δεν μπορούσε να τον καταλάβει και δημοσίευσε τη λύση. Αργότερα, ο ίδιος παραδέχτηκε ότι κάποιος είχε λύσει τον κώδικα, αλλά ήταν πεπεισμένος ότι ο άντρας είχε απατήσει, αν και υπάρχουν εικασίες ότι ο Πόε "δεν άντεχε τη σκέψη ότι κάποιος άλλος θα μπορούσε να λύσει τον κρυπτογράφηση".
 
Ο γρίφος του Πόε
 
Αυτός είναι ο πρώτος κώδικας που έλυσε ο Πόε στο Alexander's. Η λύση βρίσκεται στο κάτω μέρος του θέματος. Έχουν διορθωθεί μερικά από τα λάθη στον κώδικα για να γίνει πιο εύκολος.

Όταν ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός, ο Πόε δημοσίευσε δύο κώδικες που ισχυρίστηκε ότι ήταν επιλύσιμοι, αλλά που ποτέ δεν έδωσε τις λύσεις τους. Είπε ότι τα κρυπτογραφήματα είχαν σταλεί από κάποιον "κο W.B. Tyler", αλλά ορισμένοι μελετητές πιστεύουν τους είχε γράψει ο ίδιος.

Για δεκαετίες, οι κώδικες παρέμεναν άλυτοι. Το 1991, ο Terence Whalen έσπασε έναν από αυτούς και αποδείχθηκε ότι το κείμενο ήταν ένα απόσπασμα από το έργο του 1713 "Cato" του Τζόζεφ Άντισον.

Ο δεύτερος κώδικας αποκωδικοποιήθηκε μετά από εννέα χρόνια και αφού ένας καθηγητής στο Williams College και θαυμαστής του Πόε πρόσφερε έπαθλο 2500 δολαρίων. Το 2000, ο Gil Broza, ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν ως μηχανικός λογισμικού, έστειλε τη σωστή απάντηση.

Ο Broza είπε ότι του πήρε αρκετούς μήνες εξονυχιστικής εξέτασης της θολής εκτύπωσης μετά τη δουλειά. Υπήρχαν πολλές προκλήσεις: Κάθε γράμμα ήταν κρυπτογραφημένο με πολλά σύμβολα, μερικές φορές μέχρι και 14, και υπήρχαν δεκάδες λάθη που εισήχθησαν, είτε από τον εκτυπωτή, είτε από τον δημιουργό του κώδικα. Η μέθοδος του Broza ήταν να σπάσει πρώτα τις λέξεις των τριών γραμμάτων [όπως το "the" (το) και το "and" (και)] και μετά να προχωρήσει στις μεγαλύτερες λέξεις, όπως το "afternoon" (απόγευμα), που έχει ένα ασυνήθιστο μοτίβο γραμμάτων.

Όταν ξεκλείδωσε το απόσπασμα, ήταν ενθουσιασμένος που το έλυσε και δεν εντυπωσιάστηκε με αυτό. "Στο ανεκπαίδευτο μάτι μου, φαινόταν πολύ λουλουδάτο και κακόγουστο για να έχει γραφτεί από τον ίδιο τον Πόε", είπε. Πράγματι, το απόσπασμα αναφέρει (με διορθωμένα τα λάθη):
 
"It was early spring. Warm and sultry glowed the afternoon. The very breezes seemed to share the delicious languor of universal nature …" (Ήταν νωρίς την άνοιξη. Ζεστό και αποπνικτικό έλαμψε το απόγευμα. Τα αεράκια έμοιαζαν να μοιράζονται τον ευχάριστο μαρασμό της παγκόσμιας φύσης…)
 
Και συνέχιζε έτσι, χωρίς κάποιο πτώμα ή ένα τρομακτικό πουλί που μιλάει.
 
Η λύση στον κώδικα του Πόε
Όταν αποκρυπτογραφηθεί, το απόσπασμα είναι στην πραγματικότητα ένας τύπος γρίφου που συχνά ονομάζεται αίνιγμα (τον 19ο αιώνα, πολλοί τύποι γρίφων ονομάζονταν έτσι). Τα αινίγματα ήταν δημοφιλή γρίφοι του 19ου αιώνα όπου, "Οι αναγνώστες έπρεπε να λύσουν πρώτα μεμονωμένα στοιχεία λέξεων που δοκίμαζαν τις γνώσεις και την εξυπνάδα τους, πριν μπορέσουν να λύσουν όλο τον γρίφο". Με άλλα λόγια, λύνεις έναν γρίφο και έχεις τα γράμματα, τα οποία βάζεις για να φτιάξεις τη λέξη.
 
Ακολουθεί η λύση:

"ENIGMA
I am a word of ten letters. My first, second, seventh, and third is useful to farmers; my sixth, seventh, and first is a mischievous animal; my ninth, seventh, and first is the latter’s enemy; my tenth, seventh, and first supports life; my fourth, fifth, seventh, and sixth is a fruit; my fourth, fifth, and eighth is a powerful implement; my whole indicates a wise man."


"ΑΙΝΙΓΜΑ
Είμαι μια λέξη δέκα γραμμάτων. Το πρώτο, το δεύτερο, το έβδομο και το τρίτο είναι χρήσιμο στους αγρότες. Το έκτο, το έβδομο και το πρώτο είναι ένα ενοχλητικό ζώο. Το ένατο, το έβδομο και το πρώτο είναι ο εχθρός του τελευταίου. Το δέκατο, το έβδομο και το πρώτο υποστηρίζει τη ζωή. Το τέταρτο, το πέμπτο, το έβδομο και το έκτο είναι φρούτο. Το τέταρτο, το πέμπτο και το όγδοο είναι ένα ισχυρό εργαλείο. Το σύνολο μου δείχνει έναν σοφό άνθρωπο".

Η απάντηση είναι, "Temperance" (εγκράτεια).

Οι λέξεις που υποδεικνύονται στο αίνιγμα είναι "team" (ομάδα), "rat" (αρουραίος), "cat" (γάτα), "eat" (τρώω) και "pear" (αχλάδι).

Ο κωδικός για την κρυπτογράφηση είναι:
 
A 9 / C 6 / D : / E 8 / F s / G ; / H 7 / I o / L n / M ? / N 5 / O a / P ! / R d / S - / T 3 / U h / V x / W 2 / X g / Y †

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου