Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2022

Η μοναδική σωζόμενη χρυσή λειψανοθήκη μιας καθολικής αγίας σε ένα απομονωμένο γαλλικό χωριό στα Πυρηναία

 
Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, στο γαλλικό χωριό Conques στα Πυρηναία, οι πιστοί προσκυνούν τα λείψανα της St. Foy τα οποία βρίσκονται σε μια περίτεχνη, χρυσή λειψανοθήκη.
 
 

Το μοναστήρι St. Foy ιδρύθηκε το 819 και όλα κυλούσαν ήσυχα τα πρώτα 50 περίπου χρόνια της ύπαρξής του. Το 866, οι μοναχοί ήθελαν να προσελκύσουν προσκυνητές στο Conques και έτσι σκέφτηκαν να αποκτήσουν τα λείψανα κάποιου αγίου. Έτσι, έστειλαν έναν από τους μοναχούς να ενταχθεί σε ένα άλλο μοναστήρι στο χωριό Agen (Αζέν), στο οποίο φυλασσόταν τα λείψανα της St. Foy, η οποία φημιζόταν ότι θεράπευε την τύφλωση και απελευθέρωνε όσους βρίσκονταν σε αιχμαλωσία.
 
Το μαρτύριο της αγίας
 
Όσο ζούσε, η St. Foy (Πίστη στα ελληνικά, Fides στα λατινικά) ήταν μια μικρή Ρωμαία από την Ακουιτανία, που μαρτύρησε στην πόλη Αζέν το 287 ή 290 μ.Χ., λόγω των διωγμών του Διοκλητιανού. Ο θρύλος λέει ότι, αρχικά, το 12χρονο κορίτσι τοποθετήθηκε στην φωτιά και όταν σώθηκε χάρη σε ιερή παρέμβαση, την αποκεφάλισαν. Μετά τον θάνατο, αναφέρθηκαν θαυματουργές θεραπείες για τα λείψανά της, αλλά και οράματα της ίδιας. Όπως ίσως ήδη μπορεί κανείς να φανταστεί, ο μοναχός από το Conques εστάλη το Αζέν για να κλέψει τα λείψανα, το οποίο και έκανε, και τα μετέφερε στο μοναστήρι του χωριού του.
 
Η εκκλησία της μονής
 
Η αγιογραφία της έχει καταγραφεί από τον Bernard d'Angers, δάσκαλο του καθεδρικού ναού του Ανζέ και συγγραφέα του Βιβλίου των Θαυμάτων της St. Foy (Liber miraculorum sancte Fidis) και αναφέρει θαύματα που συνδέονται με την αγία "joca" -στα λατινικά, "κόλπα" ή "αστεία". Σε μια από αυτές τις ιστορίες,  ένας Καστελάνος ονόματι Austrin κρατάει ένα δαχτυλίδι, του οποίου η ετοιμοθάνατη σύζυγος είχε υποσχεθεί στην αγία. Ωστόσο, ο Καστελάνος χρησιμοποιεί το δαχτυλίδι για να παντρευτεί τη δεύτερη σύζυγό του, της οποία το δάχτυλο η αγία κάνει να πρήζεται με αφόρητους πόνους. Ο Austrin και η νέα σύζυγός του επισκέπτονται την λειψανοθήκη της αγίας και την τρίτη νύχτα, "όταν η θλιμμένη γυναίκα έτυχε να φυσήξει τη μύτη της, το δαχτυλίδι βγήκε χωρίς να πονέσει από το δάχτυλό της, σαν να είχε εκτοξευθεί από την ισχυρότερη πολιορκητική μηχανή, και έκανε μια ρωγμή στο πεζοδρόμιο σε μεγάλη απόσταση".
 
Το άγαλμα της αγίας έχει αφήσει το στίγμα του τόσο σε προσκυνητές όσο και σε τουρίστες. "Η έκφραση είναι περίεργη και κάπως ανησυχητική", είπε μια δημοσιογράφος των New York Times. "Θα μπορούσε να ονομαστεί χαμόγελο της Μόνα Λίζα, αλλά η αγία δεν χαμογελά. Φαίνεται απλά σαν να ξέρει και είναι μυστηριώδης, σαν να διασκεδάζει".
 
Μια άλλη η ιστορία δείχνει ότι η St. Foy ανέπτυξε μια φήμη για… ασυνήθιστες θεραπείες. Κάποτε, ένας ιππότης πήγε στην αγία αναζητώντας θεραπεία για μια κήλη στο όσχεο (η δομή που περιβάλλει τους ανδρικούς γεννητικούς αδένες, τους όρχεις). Εκείνη, μέσω οράματος, του πρότεινε να βρει έναν σιδερά πρόθυμο να συντρίψει την κήλη με ένα λευκό σφυρί. Παραδόξως, ο ιππότης ακολούθησε τις οδηγίες της και, την τελευταία στιγμή πριν δεχτεί το χτύπημα, έπεσε πίσω και, από τη δύναμη της πτώσης, θεραπεύτηκε.
 

Τα λείψανα της αγίας φυλάσσονται ακόμη στη χρυσή λειψανοθήκη σε σχήμα γυναίκας που χρονολογείται τουλάχιστον από το 1010. Πρόκειται για ένα ξύλινο άγαλμα ύψους 33 ιντσών που είναι καλυμμένο με χρυσό και πολύτιμους λίθους, με την προτομή κατασκευασμένη από επαναχρησιμοποιημένο ρωμαϊκό κράνος. Το αντρικό πρόσωπο της λειψανοθήκης έχει προκαλέσει στην πραγματικότητα κάποιες συζητήσεις -ορισμένοι μελετητές βλέπουν το πρόσωπο ενός Ρωμαίου αυτοκράτορα, ενώ άλλοι προτείνουν ότι ήταν μια μάσκα θανάτου του Καρλομάγνου. Ανεξάρτητα από αυτό, το χρυσό άγαλμα δεν είναι μόνο μεγάλο, αλλά και το τελευταίο εναπομείναν παράδειγμα χρυσής λειψανοθήκης, κάτι που τον Μεσαίωνα ήταν κοινό. Οι αρχαίες μαρτυρίες αναφέρουν ότι ορισμένοι μοναχοί "τρόμαξαν ότι το άγαλμα ήταν πολύ όμορφο", με τον Bernard d'Angers να δηλώνει, "Τι γνώμη έχετε για το είδωλο; Ο Δίας ή ο Άρης θα θεωρούσε τον εαυτό τους ανάξιο για ένα τέτοιο άγαλμα;".
 
 Ένα από τα "περίεργα" ανάγλυφα


Ο ναός είναι διακοσμημένος με σκηνές από τη ζωή της αγίας, καθώς και με ένα ανάγλυφο της Τελευταίας Κρίσης στο εξωτερικό του, αλλά και μια σειρά από παράξενες φιγούρες που αποκαλούνται "οι περίεργοι". Το μοναστήρι στο Conques παραμένει σημαντική στάση για τους προσκυνητές που ταξίδευαν στη Διαδρομή  του Αγίου Ιακώβου στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, στη σημερινή Ισπανία, όπου βρίσκονται θαμμένα τα ιερά λείψανα του Αποστόλου Ιακώβου.
 

Σήμερα, η λειψανοθήκη δεν φυλάσσεται στην εκκλησία, αλλά σε ένα μουσείο δίπλα στο μοναστήρι και, κάθε 6 Οκτωβρίου, στην γιορτή της αγίας, την περιφέρουν στο χωριό.
 
Το χωριό
 

Το Conques κυριαρχούσε στα γαλλικά Πυρηναία από τον 7ο αιώνα, τότε που ο μοναχός Dadon αποφάσισε ότι ήταν το τέλειο μέρος για ένα ιερό ερημητήριο. Ήταν κοντά σε μια κοιλάδα με μια θρυλική ρωμαϊκή πηγή, και ήταν σχεδόν αδύνατο να φτάσει κανείς εκεί εύκολα, μη έχοντας κάποιο κίνητρο.
 

Στο Conques (προφέρεται "conk") ζουν -σήμερα- περίπου 255 κάτοικοι. Το όνομα "Conques" προέρχεται από την παλιά γαλλική λέξη για το "κοχύλι" και είναι ενδεικτικό σημάδι της ιστορίας του ως σημαντικός τόπος για τους θρησκευτικούς προσκυνητές στην Διαδρομή του Αγίου Ιακώβου. Ως εκ τούτου, οι κάτοικοι έχουν πολλά κοχύλια στις πόρτες των σπιτιών τους, τα οποία, για περίπου 1000 χρόνια χρησίμευαν ως μυστικό σημάδι καλωσορίσματος για τους προσκυνητές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου