Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2022

Rangoli, η εφήμερη ινδουιστική τέχνη με τα πολύχρωμα μοτίβα


Εδώ και πολλούς αιώνες, στην κατεξοχήν ινδουιστική Ινδία, ασκείται η λαϊκή τέχνη του Rangoli, που, σε αυτό το τεράστιο και ποικιλόμορφο έθνος, είναι γνωστή και ως Kolam, Muggu και Mandana. Πρόκειται για μια ιερή ζώνη υποδοχής των ινδουιστικών θεοτήτων και δημιουργείται χρησιμοποιώντας βαμμένο ρύζι ή άμμο, αλεύρι και πέταλα λουλουδιών.
 
 
 
Το rangoli είναι το πιο πολύχρωμο είδος αυτής της κοινής παράδοσης και χρησιμοποιεί μια τεράστια ποικιλία υλικών. Από την άλλη πλευρά, το kolam ακολουθεί συνήθως περισσότερο γεωμετρικά μοτίβα, με κουκκίδες που περιβάλλονται από μια σειρά βρόχων, παρόλο που, κατά τις γιορτές ή σε ειδικές περιστάσεις, προστίθεται και χρώμα. Σε πολλές ινδικές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου του Ταμίλ Ναντού, του Ρατζαστάν και του Ούταρ Πραντές, μπορεί κανείς να βρει διάφορες τοπικές παραλλαγές που βασίζονται στις προτιμήσεις και τις παραδόσεις των ντόπιων.
 

Δεν πρόκειται για μια περιστασιακή πρακτική. Σε γενικές γραμμές, τα μοτίβα δημιουργούνται μπροστά σε σπίτια Ινδουιστών από τους ιδιοκτήτες τους. Κάθε μέρα, εκατομμύρια γυναίκες πλένουν το δάπεδο έξω από το σπίτι τους και μετά περνούν στο τελετουργικό, φτιάχνοντας σχέδια στο έδαφος, τα οποία γίνονται για να χαιρετίσουν τους θεούς και να φέρουν τύχη στο σπίτι. Συχνά (ειδικά στην παράδοση kolam), τα σχέδια γίνονται μόνο με τη χρήση λευκής σκόνης ρυζιού. Ωστόσο, λόγω του ότι είναι εφήμερη τέχνη, συνήθως, μέσα σε 24 ώρες, τα σχέδια εξαφανίζονται διαβρωμένα από τη βροχή και τον άνεμο, και στη συνέχεια, την επόμενη μέρα κιόλας, θα σχεδιάσουν νέα.
 

Γέροι και νέοι, πλούσιοι και φτωχοί, εφαρμόζουν το kolam ή το rangoli με πνευματική ζέση. Φυσικά, η πολυπλοκότητα του σχεδίου θα εξαρτηθεί από το χρόνο και τους πόρους, αλλά η έλλειψη και των δύο δεν σταματά τους πιστούς.
 


Τα υπολείμματα του σχεδίου που είχαν φτιάξει την προηγούμενη ημέρα -αν υπάρχουν-, ξεπλένονται και καθαρίζονται και, κατευθείαν στην υγρή επιφάνεια, εφαρμόζεται το νέο σχέδιο, έτσι ώστε να διατηρηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό το "χαλάκι καλωσορίσματος" είναι ένα σημάδι ότι όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στο σπίτι, ιδιαίτερα η θεά Λάκσμι -γνωστή και ως Σρι-, η σύζυγος του θεού Βισνού, που θεωρείται ότι είναι η θεά της καλής τύχης, του πλούτου, της αφθονίας και της ευμάρειας.
 

 
 
 
Σε ειδικές γιορτές, όπως το Diwali, το Onam και το Pongal, τα σχέδια γίνονται μεγαλύτερα, πιο περίπλοκα και τα χρώματα είναι πιο έντονα. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως ένας γάμος, τα σχέδια συχνά καταλαμβάνουν όλο τον δρόμο. Σε ορισμένες περιοχές, οι νεαρές γυναίκες ανυπομονούν για τον μήνα Margazhi καθώς, τότε επεκτείνουν τα μοτίβα τους από τη μια πλευρά του δρόμου μέχρι την άλλη. Ωστόσο, πρέπει να τηρούν έναν απλό κανόνα. Οι γραμμές πρέπει πάντα να ενώνουν τα σχέδια, έτσι ώστε τα κακά πνεύματα να μην μπορούν να μπουν στα σχήματα. Με αυτόν τον τρόπο η λαογραφία λέει ότι δεν μπορούν να μπουν ούτε στο σπίτι.
 


Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται είναι έντονα και πολύ εντυπωσιακά, τόσο πριν τα αγοράσουν οι εφήμεροι καλλιτέχνες, όσο και μετά τη δημιουργία του έργου τους.
 


Τεράστια Rangolis όπως αυτά πιο πάνω, ζωγραφισμένα από αρκετούς καλλιτέχνες που δουλεύουν συγχρονισμένα, κοσμούν τους δρόμους της πόλης Πούνε κατά τη διάρκεια της γιορτής του Γκανέσα, όπου, ολόκληρη η πόλη βγαίνει στους δρόμους, χορεύοντας στους ρυθμούς μιας δυναμικής μουσικής πομπής. Είναι μια γιορτή της τέχνης, της ιστορίας και του πολιτισμού τους.
 


Η χρήση της σκόνης ρυζιού ήταν παραδοσιακά διαδεδομένη και για έναν άλλο λόγο. Ως φαγώσιμη τέχνη, το rangoli θα καταναλωθεί από μυρμήγκια, πουλιά και άλλα ζώα, και έτσι η τέχνη θα γίνει σύμβολο αρμονικής συνύπαρξης με όλα τα πλάσματα. Ως εκ τούτου, πολλά rangoli παρουσιάζουν ζώα, όπως παγώνια και ελάφια.
 


Συνήθως, τα μοτίβα μεταδίδονται από γενιά σε γενιά, αλλά πρόσφατα, ενεπλάκησαν και οι υπολογιστές, μέσω των οποίων έχουν μελετηθεί τα μαθηματικά στοιχεία -ιδιαίτερα- του kolam και έχουν δημιουργηθεί αλγόριθμοι για την ανάπτυξη και την εξέλιξη του στυλ και του σχεδιασμού. Δεν είναι όμως γνωστό πόσα από αυτά τα νέα μοτίβα που δημιουργούνται σε υπολογιστές έχουν υιοθετηθεί στις κοινότητες που ασκούν αυτήν την αρχαία τέχνη.
 
 
από: kuriositas

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου